Który święta krew polała Przekazy o dziejach relikwii Krzyża Świętego w kościele Dominikanów w Lublinie (XV-XVII wiek)

Leszek Wojciechowski
ISBN: 978-83-8288-160-8
Stron: 290
Format: A5 (oprawa twarda)
Rok wydania: 2024 

Niniejsza publikacja składa się z dwóch części. W pierwszej, źródłoznawczej przedstawiono poszczególne przekazy mówiące o dziejach lubelskiej relikwii. Zaprezentowano autorów w perspektywie ich działalności i dokonań piśmienniczych, stanowiących kontekst dla tych przekazów. Ukazano stronę edytorską i wyposażenie ilustracyjne druków. Dokonano analizy warsztatu pisarskiego ich autorów, wskazując (w miarę możliwości) na teksty, z których korzystali. Zasygnalizowano okoliczności towarzyszące publikacji przekazów. Ukazano także obraz dziejów partykuły, który wyłania się z analizowanych źródeł, sygnalizując, jak przemieniał się on w ciągu ponad stu osiemdziesięciu lat (od lat siedemdziesiątych XIV do lat sześćdziesiątych XVII w.). Zwrócono także uwagę na treści ideowe zawarte w tych przekazach. Część pierwsza w dużym stopniu oparta jest na wcześniej drukowanej pozycji przygotowanej przez autora niniejszego opracowania. Ma zatem charakter wznowienia rozdziału III tej książki. W stosunku do treści tego rozdziału dokonano skrótów oraz uzupełnień w zakresie obecnie prezentowanego tematu. Materiał ilustracyjny również pochodzi z tejże pozycji. W ciągu 20 lat po wydaniu książki nie ukazało się nowe ujęcie przedstawiające całościowo problematykę zawartą we wspomnianym rozdziale. Jego przypomnienie, potraktowane jako obszerny wstęp do edycji źródłowej, jest, jak sądzimy, uzasadnione.
Część druga – źródłowa – zawiera wspomniane przekazy mówiące o losach lubelskiej partykuły, a więc Notę w Jana Długosza Liber beneficiorum, tekst Macieja Waleriana i druki powstałe na jego bazie (opracowane przez Tomasza Cianavenus de Asculo i Gabriela Godzimirskiego), przekaz zawarty w dziele Andrzeja Wargockiego O krzyżu i Ukrzyżowanym oraz pismo ułożone przez Pawła Ruszla i załączone do jego pracy Skarb nigdy nieprzebrany Kościoła świętego katolickiego.

(ze Wstępu)

Spis treści

Wykaz skrótów
Wstęp

Część I. Prezentacja przekazów

1. Inskrypcja i przekazy w księdze chórowej
2. Przekaz w Długoszowym Liber beneficiorum. Nota
3. Macieja Waleriana Historia perbrevis i teksty powstałe na bazie tego przekazu
4. Andrzeja Wargockiego O krzyżu i Ukrzyżowanym
5. Dzieła Pawła Ruszla o Drzewie Krzyża

Część II. Treść przekazów

1. Jan Długosz, Liber beneficiorum. Nota (ok. 1470)
2a. Maciej Walerian (Mathias Valerianus), Historia perbrevis (1537)
2b. Tomasz Cianavenus de Asculo, Historia brevi descripta (1618)
3. [Maciej Walerian; Tomasz Cianavenus de Asculo] Historyja krótka w przekładzie Gabriela Godzimirskiego (1618)
4. Przekaz w Andrzeja Wargockiego O krzyżu i Ukrzyżowanym (1620)
5. Paweł Ruszel, Historyja krótka w dziele Skarb nigdy nieprzebrany. Księga trzecia (1656)

Zasady modernizacji tekstów
Zakończenie
Bibliografia
Spis ilustracji
Summary 

Contents 

Introduction
Abbreviations

Part I. Presentation of the records

1. Inscription and messages in the choir book
2. Message in Dlugosz’s Liber beneficiorum. Nota
3. Maciej Walerian, Historia perbrevis and texts based on the account
4. Andrzej Wargocki, About the Cross and the Crucified
5. Works of Paweł Ruszel about the tree of the Cross

Part II. Content of the records

1. Jan Długosz, Liber beneficiorum. Nota (c. 1470)
2a. Maciej Walerian (Mathias Valerianus), Historia perbrevis (1537)
2b. Tomasz Cianavenus de Asculo, Historia brevi descripta (1618)
3. [Maciej Walerian; Tomasz Cianavenus de Asculo] Historyja krótka [A brief history] translated by Gabriel Godzimirski (1618)
4. The account in Andrzej Wargocki’s, O krzyżu i Ukrzyżowanym [About the Cross and the Crucified] (1620)
5. Paweł Ruszel, Historyja krótka in Skarb nigdy nieprzebrany. Księga trzecia [A brief history in the work Never-ending Treasure] (1656)

Principles of text modernization
Conclusion
Bibliography
Illustrations
Summary