Neologizmy słowotwórcze w Obserwatorium Językowym Uniwersytetu Warszawskiego

Młoda Polonistyka. Nr 21

Mateusz Rybarski
ISBN: 978-83-828-169-1
Stron: 215
Format: A5
Rok wydania: 2024

Celem pracy jest pogłębiony i wieloaspektowy (strukturalny, funkcjonalny, semantyczny, kognitywny i tematyczny) opis 1117 neologizmów słowotwórczych wyekscerpowanych spośród haseł zgromadzonych i opracowanych do końca lutego 2022 roku w Obserwatorium Językowym Uniwersytetu Warszawskiego.

W szczególności chciałbym odpowiedzieć w niej na następujące pytania: 1) Do jakich klas funkcjonalnych leksemów należą analizowane neologizmy słowotwórcze? 2) Jakimi technikami derywacyjnymi utworzono opisywane w tej pracy nowe derywaty? 3) Jakie formanty są obecne w strukturze badanych wyrazów motywowanych? 4) Jakie funkcje pełnią te wykładniki w charakteryzowanych leksemach podzielnych? 5) Jakie kategorie słowotwórcze reprezentują wyekscerpowane przeze mnie formacje? 6) Jakie procesy kognitywne stały u podstaw aktów nominacji, których rezultaty zebrałem? 7) Jaki obraz świata wyłania się z opisywanych jednostek leksykalnych, czyli jakie jest ich zróżnicowanie tematyczne? 8) Jakie tendencje rozwojowe przejawiają się w zgromadzonym materiale językowym?                   

                                                                                                                                                                                                                  (Ze wstępu)

Spis treści
Wstęp
Rozdział I Stan badań, metodologia, założenia i terminy oraz przedmiot opisu
1.1.    Stan badań nad aktywnością systemu derywacyjnego języka polskiego
1.1.1. Wkład dwudziestolecia międzywojennego do słowotwórstwa polszczyzny
1.1.2. Produktywne typy słowotwórcze w latach 1945-1964
1.1.3. Neologizmy słowotwórcze w nowym słownictwie w latach 1945-1968
1.1.4. Neologizmy słowotwórcze w prasie lat 70. XX wieku
1.1.5. Aktywność systemu derywacyjnego w latach 1945-2000
1.1.6. Internacjonalizacja w słowotwórstwie w latach 1985-2005
1.1.7. Złożenia o podstawie zdezintegrowanej do 2005 roku
1.1.8. Prace oparte na uboższym materiale, kompilacyjne i historycznojęzykowe
1.1.9. Podsumowanie: tendencje rozwojowe słowotwórstwa w latach 1918-2018
1.2.    Nurty współczesnego słowotwórstwa
1.2.1. Słowotwórstwo strukturalne
1.2.2. Słowotwórstwo generatywne
1.2.3. Słowotwórstwo kognitywne
1.2.4. Słowotwórstwo gniazdowe
1.2.5. Słowotwórstwo normatywne (deontyczne)
1.2.6. Słowotwórstwo normatywne (opisowe)
1.2.7. Zastosowana metodologia badań
1.3.    Założenia, rozumienie pojęć, klasyfikacje i repertuary jednostek
1.3.1. Granica słowotwórstwa
1.3.2. Związek motywacji
1.3.3. Neologizm słowotwórczy
1.3.4 Derywaty i formanty słowotwórcze
1.3.5. Złożenia jednostronnie motywowane, quasi-złożenia i afiksoidy
1.3.6. Złożenia dwustronnie motywowane i człony złożeń
1.3.7. Typy formantów słowotwórczych języka polskiego
1.3.8. Funkcje wykładników derywacji
1.3.9. Kategorie słowotwórcze
1.3.10. Podsumowanie: przyjęte założenia, definicje i klasyfikacje
1.4.    Przedmiot badań: źródło i materiał językowy
1.4.1. Obserwatorium Językowe Uniwersytetu Warszawskiego jako elektroniczny słownik neologizmów
1.4.2. Analizowany materiał: neologizmy słowotwórcze z Obserwatorium Językowego Uniwersytetu Warszawskiego

Rozdział II Neologizmy słowotwórcze w Obserwatorium Językowym Uniwersytetu Warszawskiego
2.1.    Klasyfikacja strukturalna neologizmów słowotwórczych
2.1.1. Rzeczownikowe neologizmy słowotwórcze
2.1.2. Przymiotnikowe neologizmy słowotwórcze
2.1.3. Czasownikowe neologizmy słowotwórcze
2.2.    Klasyfikacja funkcjonalna neologizmów słowotwórczych
2.2.1. Derywaty tautologiczne
2.2.2. Derywaty transpozycyjne
2.2.3. Derywaty modyfikacyjne
2.2.4. Derywaty mutacyjne
2.2.5. Derywaty złożone endocentryczne
2.2.6. Derywaty złożone egzocentryczne
2.3.    Klasyfikacja semantyczna neologizmów słowotwórczych
2.3.1. Rzeczownikowe kategorie słowotwórcze
2.3.2. Przymiotnikowe kategorie słowotwórcze
2.3.3. Czasownikowe kategorie słowotwórcze
2.4.    Analiza kognitywna neologizmów słowotwórczych
2.4.1. Pojmowanie jednej struktury w kategoriach innej (metaforyzacja)
2.4.2. Perspektywy konceptualizatorów wynikające z ich punktu widzenia
2.4.3. Wiedza encyklopedyczna jako podstawa nowych kategorii pojęciowych
2.5.    Obraz świata wyłaniający się z analizowanych neologizmów
2.6.    Tendencje rozwojowe przejawiające się w neologizmach
2.6.1. Tendencja do ekonomii
2.6.2. Tendencja do precyzji
2.6.3. Tendencja do internacjonalizacji
2.6.4. Tendencja do tworzenia derywatów od nazw własnych i skrótowców
2.6.5. Tendencja do kondensacji treści

Zakończenie
Wykaz tabel
Wykaz wykresów
Bibliografia
Indeks neologizmów
Indeks nazwisk
Abstract