Migranci katolickich Kościołów wschodnich

Ks. Łukasz Wacław SChr
ISBN: 978-83-8288-100-4
Stron: 446
Format: B5

Rok wydania: 2023

Wśród milionów ludzi żyjących na emigracji są również rzesze wiernych należących do katolickich Kościołów wschodnich. To właśnie tej szczególnej grupie migrantów została poświęcona praca ks. dr. Łukasza Wacława SChr. Prezentowana książka stanowi próbę całościowego omówienia na gruncie prawa kanonicznego prawa wiernych migrantów wschodnich do specjalnego duszpasterstwa. Jak dotąd w kanonistyce publikacje poświęcone kanonicznym aspektom duszpasterstwa migrantów dotyczyły przede wszystkim migrantów Kościoła łacińskiego. Katolicy wschodni byli co najwyżej w nich wzmiankowani. W niniejszej publikacji na pierwszy plan wysuwają się migranci należący do katolickich Kościołów wschodnich i im w całości jest poświęcona ta praca.
Jak wskazuje w swej książce ks. Wacław, tworzenie struktur duszpasterskich dla migrantów ze Wschodu stanowi odpowiedź Kościoła na przysługujące im szczególne prawa i obowiązki. Dlatego w prezentowanej publikacji Autor szczegółowo analizuje poszczególne prawa i obowiązki wiernych migrantów ze Wschodu, aby następnie zaprezentować struktury duszpasterstwa migrantów wschodnich oraz podmioty za nie odpowiedzialne. Jak jednak podkreśla ks. Łukasz Wacław SChr, obecnie tworzenie struktur duszpasterstwa migrantów wschodnich, poza swym podstawowym celem ma również, a może nawet przede wszystkim służyć ochronie katolickich Kościołów wschodnich i ich obrządków przed zaniknięciem.
W publikacji ks. Wacława, na kanwie głównego problemu badawczego dotyczącego duszpasterstwa migrantów wschodnich, przybliżonych zostało wiele zagadnień ogólnie związanych z katolickimi Kościołami wschodnimi. Dzięki temu niniejsza książka może przyczynić się do promocji dziedzictwa katolickich Kościołów wschodnich, które wciąż jest zbyt słabo znane na katolickim Zachodzie. Potrzeba bowiem, o czym przypomniał św. Jan Paweł II w liście Orientale lumen, aby tę starożytną i czcigodną tradycję Kościołów wschodnich, będącą integralną częścią dziedzictwa Kościoła Chrystusowego, katolicy poznawali i nią się karmili.

Spis treści

Wykaz skrótów
Wstęp

Rozdział I. Kształtowanie się prawodawstwa kościelnego w zakresie duszpasterstwa migrantów katolickich Kościołów wschodnich
1. Geneza wewnątrzkościelnych podziałów i początki kształtowania się katolickich Kościołów wschodnich
2. Sytuacja prawna migrantów wschodnich od początków Kościoła do przełomu XIX i XX w.
3. Orientalium dignitas i inne akty prawne początku XX w. dotyczące duszpasterstwa katolickich migrantów wschodnich
4. Miejsce Kościołów wschodnich w Kodeksie z 1917 r. i kwestia kodyfikacji wschodniej
5. Konstytucja Exsul Familia i jej znaczenie dla duszpasterstwa migrantów wschodnich
6. Problem migrantów wschodnich w dokumentach Soboru Watykańskiego II
6.1. Sobór Watykański II a katolickie Kościoły wschodnie
6.2. Sobór Watykański II a migranci
7. Migranci wschodni w posoborowym prawodawstwie kościelnym poświęconym ludziom w drodze
8. Kodyfikacja Jana Pawła II i inne współczesne akty prawne w służbie migrantom wschodnim
9. Podsumowanie

Rozdział II. Podstawowe prawa i obowiązki wiernych migrantów katolickich Kościołów wschodnich
1. Ludzka mobilność jako jedno z podstawowych praw człowieka
1.1. Prawo do migracji w prawodawstwie świeckim
1.2. Prawo do migracji w dokumentach kościelnych
2. Kanoniczne pojęcie migracji i migranta
3. Uzyskanie przez migranta własnego hierarchy i proboszcza (kan. 916 KKKW)
4. Prawo i obowiązek migranta zachowania własnego obrządku (kan. 17 KKKW)
4.1. Kodeksowe pojęcie obrządku i Kościoła sui iuris
4.2. Przynależność do Kościoła sui iuris
4.3. Zmiana przynależności do Kościoła sui iuris
4.4. Obowiązek zachowania własnego obrządku
5. Prawo migranta do otrzymywania pomocy z dóbr duchowych Kościoła (kan. 16 KKKW)
5.1. Prawo do korzystania z posługi słowa
5.2. Prawo do korzystania z posługi sakramentalnej
6. Prawo migranta do zachowania własnego języka
7. Pozostałe prawa i obowiązki migrantów
8. Podsumowanie

Rozdział III. Prawno-organizacyjna odpowiedź Kościoła na prawo wiernych migrantów wschodnich do specjalnego duszpasterstwa
1. Miejsce migranta w społeczeństwie i Kościele przyjęcia
2. Podmioty odpowiedzialne za duszpasterstwo migrantów
2.1. Hierarcha Kościoła przyjmującego
2.2. Wikariusz biskupi
2.3. Kapelan/misjonarz migrantów
2.4. Krajowy koordynator kapelanów/misjonarzy migrantów
2.5. Osoby konsekrowane
2.6. Wierni świeccy
3. Zorganizowane formy duszpasterstwa migrantów
3.1. Parafia
3.1.1. Parafia terytorialna
3.1.2. Parafia personalna
3.2. Missio cum cura animarum
3.3. Kapelania
4. Udział Stolicy Apostolskiej w trosce o migrantów wschodnich
4.1. Dykasteria ds. Promocji Integralnego Rozwoju Człowieka
4.2. Dykasteria ds. Kościołów Wschodnich
5. Podsumowanie

Rozdział IV. Struktury hierarchiczne dla wiernych Kościołów sui iuris extra territorium proprium jako szczególna forma duszpasterstwa migrantów
1. Równa godność obrządków
2. Kościelna zasada terytorialności
3. Kościół sui iuris w diasporze
3.1. Egzarchat
3.2. Eparchia
3.3. Zakres władzy patriarchy w Kościele sui iuris
4. Ordynariat dla wiernych Kościołów sui iuris nieposiadających własnej hierarchii w diasporze
5. Podsumowanie

Zakończenie
Bibliografia
Abstract