Zasada zaufania do stron procesowych w kanonicznych sprawach o nieważność małżeństwa

Ks. Andrzej Kumor
ISBN: 978-83-8288-097-7
Stron: 290
Format: B5 (oprawa twarda)
Rok wydania: 2023

W publikacji podjęto refleksję nad kwestią zaufania do stron procesowych w kanonicznych sprawach o nieważność małżeństwa. Autor skupia się najpierw na wyjaśnieniu zakresu znaczeniowego pojęcia „strony procesowe” oraz proponuje pogłębioną, teologicznie i prawnie osadzoną definicję terminu „zaufanie”. Następnie, w ujęciu chronologiczno-problemowym, ukazuje ewolucję w podejściu do stron procesu o nieważność małżeństwa w kontekście okazywania lub odmawiania zaufania im samym, a także prezentowanym przez nie twierdzeniom. W oparciu o całość przedstawionej w monografii argumentacji Autor przekonuje, iż zaufanie może i powinno być rozumiane jako jedna z istotnych zasad teoretycznej interpretacji oraz praktycznej aplikacji przepisów prawa kanonicznego ustanowionych na okoliczność prowadzenia spraw o nieważność małżeństwa.

Spis treści

Wykaz skrótów
Wstęp

R o z d z i a ł I
Pojęcie i rodzaje stron w kanonicznym prawie procesowym oraz ramy prawne zaufania do stron procesowych
1. Pojęcie strony i jego zakres znaczeniowy
1.1. Zastosowanie pojęcia strony na gruncie prawa kanonicznego
1.2. Próby definiowania pojęcia strony w doktrynie kanonistycznej
1.3. Kryteria klasyfikacyjne stron
1.4. Zakres znaczeniowy pojęcia strony
1.5. Podsumowanie
2. Strona powodowa
2.1. Zdolność sądowa i procesowa jako podstawa do działania w sądzie
2.2. Określenie powoda wynikające z przepisów sądowego postępowania w ogólności
2.3. Dookreślenie powoda na potrzeby spraw o nieważność małżeństwa
2.3.1. Małżonek jako strona powodowa
2.3.2. Rzecznik sprawiedliwości jako strona powodowa
2.3.3. Inne podmioty, które mogą wystąpić w roli strony powodowej
2.4. Podsumowanie
3. Strona pozwana
3.1. Pozycja procesowa strony pozwanej
3.2. Problem braku jednoznacznego określenia strony pozwanej w procesie o nieważność małżeństwa
3.3. Doktrynalne próby rozwiązania problemu braku jednoznacznej identyfikacji strony pozwanej w procesie o nieważność małżeństwa
3.3.1. Rozwiązania w nurcie koncepcji praktycznych
3.3.2. Rozwiązania w nurcie poszukiwań teoretycznych
3.3.3. Rozwiązania w nurcie koncepcji teoretyczno-praktycznych
3.4. Podsumowanie
4. Rzecznik sprawiedliwości oraz obrońca węzła małżeńskiego
4.1. Powołanie, odwołanie, uzupełnienie grona osób pełniących urząd obrońcy węzła małżeńskiego i rzecznika sprawiedliwości
4.2. Wymogi wobec kandydatów na urząd obrońcy węzła małżeńskiego i rzecznika sprawiedliwości
4.3. Pozycja procesowa obrońcy węzła małżeńskiego oraz rzecznika sprawiedliwości
4.4. Zadania obrońcy węzła małżeńskiego
4.5. Zadania rzecznika sprawiedliwości
4.6. Podsumowanie
5. Pełnomocnik i adwokat
5.1. Ustanowienie oraz odwołanie pełnomocnika i adwokata
5.2. Pozycja procesowa i zadania pełnomocnika oraz wymogi dla jego ustanowienia
5.3. Pozycja procesowa i zadania adwokata oraz wymogi dla jego ustanowienia
5.4. Podsumowanie
6. Pojęcie zaufania oraz ramy prawne dla jego zastosowania w odniesieniu do stron procesowych
6.1. Definicja podstawowa terminu „zaufanie”
6.2. Pogłębienie definicji zaufania
6.3. Teologiczne ujęcie problemu zaufania
6.4. Prawne gwarancje i granice zaufania do stron procesowych w sprawach o nieważność małżeństwa
6.4.1. Favor matrimonii i domniemanie prawne o ważności małżeństwa
6.4.2. Tryb sądowy podczas prowadzenia spraw o nieważność małżeństwa
6.4.3. Walor dowodowy przyznania sądowego oraz oświadczenia stron
6.5. Podsumowanie

R o z d z i a ł II
Kluczowe zmiany w procesie de nullitate matrimonii odnoszące się do stron procesowych
1. Zmiany dotyczące prawa do zaskarżenia ważności małżeństwa
1.1. Prawo do zaskarżenia ważności małżeństwa w prawie przedkodeksowym
1.2. Prawo do zaskarżenia ważności małżeństwa według Kodeksu prawa kanonicznego z 1917 r.
1.2.1. Prawo małżonków do zaskarżenia ważności małżeństwa
1.2.2. Prawo rzecznika sprawiedliwości do zaskarżenia ważności małżeństwa
1.3. Prawo do zaskarżenia ważności małżeństwa według Kodeksu prawa kanonicznego z 1983 r.
1.3.1. Prawo małżonków do zaskarżenia ważności małżeństwa
1.3.2. Prawo rzecznika sprawiedliwości do zaskarżenia ważności małżeństwa
1.3.3. Prawo innych podmiotów do zaskarżenia ważności małżeństwa
1.4. Podsumowanie
2. Zmiany dotyczące właściwości sądowej w odniesieniu do spraw o nieważność małżeństwa
2.1. Właściwość sądowa w prawie przedkodeksowym
2.2. Właściwość sądowa według Kodeksu prawa kanonicznego z 1917 r.
2.2.1. Forum contractus
2.2.2. Forum domicilii vel quasi-domicilii
2.3. Właściwość sądowa według Causas matrimoniales
2.3.1. Forum contractus
2.3.2. Forum non precariae commorationis
2.3.3. Forum probationum
2.3.4. Przeniesienie kompetencji
2.4. Właściwość sądowa według Kodeksu prawa kanonicznego z 1983 r.
2.4.1. Trybunał miejsca zawarcia małżeństwa
2.4.2. Trybunał miejsca zamieszkania strony pozwanej
2.4.3. Trybunał miejsca stałego zamieszkania strony powodowej
2.4.4. Trybunał miejsca zbierania większości dowodów
2.5. Właściwość sądowa według Mitis Iudex Dominus Iesus
2.5.1. Trybunał miejsca zawarcia małżeństwa
2.5.2. Trybunał miejsca stałego lub tymczasowego zamieszkania strony/stron
2.5.3. Trybunał miejsca zbierania większości dowodów
2.6. Podsumowanie
3. Zmiany w podejściu do oświadczeń stron
3.1. Pojęcie i rodzaje oświadczeń stron
3.2. Podejście do oświadczeń stron w prawie przedkodeksowym
3.3. Podejście do oświadczeń stron w Kodeksie prawa kanonicznego z 1917 r.
3.4. Podejście do oświadczeń stron w Kodeksie prawa kanonicznego z 1983 r.
3.5. Podejście do oświadczeń stron w Mitis Iudex Dominus Iesus . 207
3.6. Podsumowanie
4. Zmiany dotyczące apelacji
4.1. Apelacja w prawie przedkodeksowym
4.2. Apelacja w Kodeksie prawa kanonicznego z 1917 r.
4.3. Apelacja w Causas matrimoniales
4.4. Apelacja w Kodeksie prawa kanonicznego z 1983 r.
4.5. Apelacja w Mitis Iudex Dominus Iesus
4.6. Podsumowanie
5. Nowości związane z ustanowieniem procesu coram Episcopo
5.1. Wymóg wspólnego lub przynajmniej zgodnego wniesienia skargi
5.2. Udział stron w przesłuchaniu
5.3. Podsumowanie

Zakończenie
Bibliografia
Źródła
Opracowania
Summary
Table of Contents
Riassunto
Indice