Opera omnia T. IV - Wprowadzenie do chrześcijaństwa

Joseph Ratzinger
ISBN: 978-83-8061-373-7
Stron: 890
Format: 150x220 mm (oprawa twarda)
Rok wydania: 2017

SPIS TREŚCI

Przedmowa
Jak rozumieć Wprowadzenie do chrześcijaństwa

Przedmowa

Wykaz skrótów

Część A
Wierzyć po chrześcijańsku

Wyznanie wiary

Wprowadzenie do chrześcijaństwa
Wykłady o apostolskim wyznaniu wiary

Przedmowa do pierwszego wydania
Przedmowa do wydania dziesiątego
Przedmowa do wydania koreańskiego
Przedmowa do wydania słoweńskiego
Przedmowa do nowego wydania
Wprowadzenie. "Wierzę - Amen"

Rozdział pierwszy
Wiara w dzisiejszym świecie
1. Wątpienie i wiara - sytuacja człowieka wobec zagadnienia Boga
2. Skok w wiarę - tymczasowa próba określenia istoty wiary
3. Dylemat wiary w dzisiejszym świecie
4. Granice nowożytnego pojmowania rzeczywistości a miejsce wiary
5. Wiara jako stanie przy czymś i rozumienie
6. Racjonalność wiary
7. "Wierzę w Ciebie"

Rozdział drugi
Eklezjalna postać wiary
1. Uwaga wstępna do historii i struktury apostolskiego wyznania wiary
2. Granice i znaczenie tekstu
3. Wyznanie wiary i dogmat
4. Symbol apostolski jako wyraz struktury wiary

Część I
Bóg

Rozdział pierwszy
Wstępne pytania na temat Boga
1. Zakres zagadnienia
2. Wyznanie wiary w jednego Boga

Rozdział drugi
Biblijna wiara w Boga
1. Problem historii o płonącym krzewie
2. Wewnętrzne założenie wiary w Jahwe: Bóg ojców
3. Jahwe, Bóg ojców i Bóg Jezusa Chrystusa
4. Idea imienia
5. Dwa aspekty biblijnego pojęcia Boga

Rozdział trzeci
Bóg wiary i Bóg filozofów
1. Pierwotny Kościół opowiada się za filozofią
2. Przeobrażenie Boga filozofów
3. Jak się odzwierciedla to zagadnienie w tekście wyznania wiary

Rozdział czwarty
Wyznanie Boga dzisiaj
1. Prymat Logosu
2. Bóg osobowy

Rozdział piąty
Wiara w Boga Trójjedynego
1. Uwagi wstępne
2. Ku pozytywnemu nadaniu sensu

Część II
Jezus Chrystus

Rozdział pierwszy
"Wierzę w Jezusa Chrystusa, Syna Jego Jedynego, Pana naszego"
I. Problem wyznania Jezusa Chrystusa dzisiaj
II. Jezus, który jest Chrystusem: zasadnicza forma wyznania chrystologicznego
1. Dylemat nowożytnej teologii: Jezus czy Chrystus?
2. Obraz Chrystusa w wyznaniu wiary
3. Punkt wyjścia wyznania wiary: krzyż
4. Jezus, który jest Chrystusem
III. Jezus Chrystus - prawdziwy Bóg i prawdziwy człowiek
1. Postawienie zagadnienia
2. Współczesny stereotyp "historycznego Jezusa"
3. Słuszność dogmatu chrystologicznego
IV. Drogi chrystologii
1. Teologia wcielenia i teologia krzyża
2. Chrystologia i nauka o odkupieniu
3. Chrystus - "człowiek ostatni"
Ekskurs: struktury chrześcijaństwa

Rozdział drugi
Rozwój wyznania wiary w Chrystusa w chrystologicznych artykułach wiary
1. "Który się począł z Ducha Świętego, narodził się z Maryi Panny"
2. "Umęczon pod Ponckim Piłatem, ukrzyżowan, umarł i pogrzebion"
3. "Zstąpił do piekieł"
4. "Trzeciego dnia zmartwychwstał"
5. "Wstąpił na niebiosa, siedzi po prawicy Boga Ojca wszechmogącego"
6. "Stamtąd przyjdzie sądzić żywych i umarłych"

Część trzecia
Duch i Kościół

Rozdział pierwszy
Wewnętrzna jedność ostatnich artykułów symbolu wiary

Rozdział drugi
Dwa główne zagadnienia artykułu o Duchu Świętym i o Kościele
1. "Święty Kościół powszechny"
2. "Ciała zmartwychwstanie"

Wiara, historia i filozofia
Wobec oddźwięku na moje "Wprowadzenie do chrześcijaństwa"

Słowo końcowe do dyskusjiz Walterem Kasperem

Egzystencja chrześcijańska w świetle wiary

Chrześcijaństwo [artykuł w leksykonie, 1972]
Początki
Kwestia istoty chrześcijaństwa
Dzieje chrześcijaństwa

O sensie bycia chrześcijaninem
Przedmowa
Pierwsze kazanie
Czy jesteśmy zbawieni? Albo: Hiob rozmawia z Bogiem
Chrześcijaństwo jako adwent
Niespełniona obietnica
Czy jesteśmy zbawieni?
Ukryty Bóg

Drugie kazanie
Wiara jako służba
Zbawienie chrześcijan i zbawienie świata
Wcielenie Boga, uchrystusowienie człowieka
Sens historii zbawienia

Trzecie kazanie
Nade wszystko: miłość
Miłość wystarczy
Po co wiara?
Prawo obfitości
Wiara, nadzieja, miłość

Po co jeszcze chrześcijaństwo?

Patrzeć na Chrystusa
Ćwiczenie się w wierze, nadziei, miłości
Przedmowa
I. Wiara
1. Wiara w życiu codziennym jako fundamentalna postawa ludzka
2. Czy agnostycyzm jest drogą wyjścia?
Intermedium: Głupota rozsądnych i warunki prawdziwej mądrości
3. Naturalna wiedza o Bogu
4. Wiara "nadprzyrodzona" i jej przyczyny
5. Rozwinięcie głównej hipotezy
a) Utwierdzenie wiary w wizji Jezusa i świętych
b) Weryfikacja wiary w życiu
c) "Ja", "ty" i "my" w wierze
II. Nadzieja
1. Nowożytny optymizm i chrześcijańska nadzieja
2. Trzy biblijne przykłady na istotę chrześcijańskiej nadziei
a) Prorok Jeremiasz
b) Apokalipsa św. Jana
c) Kazanie na Górze
3. Bonawentura i Tomasz z Akwinu o chrześcijańskiej nadziei
III. Nadzieja i miłość
1. Nadzieja i miłość w zwierciadle swoich przeciwieństw
a) Zanikanie nadziei i miłości w ociężałości serca (acedia)
b) Córki ociężałości
c) Odmiany despotyczności: pelagianizm mieszczański i pelagianizm pobożnych
d) Strach, nadzieja, miłość
2. Istota miłości
a) Miłość jako "tak"
b) Miłość i prawda - miłość i krzyż
c) Czym jest miłość siebie samego?
3. Istota i droga agapy
4. Słowo Kazania na Górze
Epilog
Dwie homilie o wierze i miłości
"Co mam czynić, aby osiągnąć życie wieczne?" - homilia odnośnie do Łk 10,25-37
Czyste spojrzenie i dobra droga - homilia w święto świętego cesarza Henryka

Część B
Żyć po chrześcijańsku

Stać się nowym człowiekiem w Chrystusie

Chrzest, wiara i przynależność do Kościoła - jedność struktury i treści
1. Wstępne rozważania na temat sensu i struktury sakramentów
2. Słowo w akcie chrztu: przywołanie Trójcy
3. Tło formuły trynitarnej: wyznanie interrogacyjne
4. Uwarunkowanie wyznania dialogicznego: katechumenat
5. Znak wody
6. Chrzest, wiara i Kościół
Suplement. Kwestia chrztu dzieci

Dlaczego chrzcimy dzieci?

Nawrócenie, pokuta i odnowa
Rozmowa między Franzem Greinerem i Josephem Ratzingerem

Co świętujemy w niedzielę?
Jak świętujemy niedzielę?

Słowo Boże nie jest niczyim sługą
O istocie egzystencji chrześcijańskiej
Kazanie w uroczystość świętego Korbiniana

Wiara jako naśladowanie - powołanie do świętości

Naśladowanie Chrystusa

Dar w Kościele i dla Kościoła
Kazanie z okazji konsekracji dziewic

"Tak oto wdzięczność staje się drogowskazem..."
Kazanie z okazji Roku Świętego Wolfganga w diecezji Ratyzbona

O teologii małżeństwa
I. "Sakramentalność" małżeństwa
1. Stanowisko Jezusa wobec małżeństwa
2. Małżeństwo w Liście do Efezjan
3. Uwagi dogmatyczno-historyczne
4. Rezultat
II. Punkt wyjścia dla etosu małżeństwa chrześcijańskiego
1. Etos małżeństwa według Augustyna
2. Wpływ antycznego naturalizmu i etos małżeństwa w scholastyce
3. Próba nowego ukierunkowania
III. Różne płaszczyzny rzeczywistości małżeństwa
IV. Normy dla etosu małżeństwa
1. Miłość i potomstwo
2. Kwestia jedności i nierozerwalności
Uwagi końcowe: małżeństwo i dziewictwo

Historia teologii miłości [artykuł w leksykonie, 1961]

Kwestia nierozerwalności małżeństwa
Uwagi do orzeczenia dogmatyczno-historycznego i jego współczesnego znaczenia
I. Ojcowie
II. Decreta Gratiani
III. Luter i Trydent
IV. Wnioski końcowe

Spojrzenie wstecz na Synod Biskupów z 1980 roku poświęcony małżeństwu i rodzinie
Zewnętrzny przebieg Synodu Biskupów
Wypowiedzi merytoryczne
Część pierwsza: Zmysł wiary, znaki czasu, prawo stopniowalności
Część druga: Teologia małżeństwa i rodziny
1. Podstawy
2. Wiara i sakrament
3. Nierozerwalność małżeństwa
4. Status kobiety
5. Małżeństwo chrześcijańskie a kultura niechrześcijańska
6. Małżeństwo mieszane
Część trzecia: Zagadnienia duszpasterskie
1. Problem "Humanae vitae"
a) Pozytywne założenie
b) Antykoncepcja, demografia i pomoc na rzecz rozwoju
c) Etyczne sedno
d) Zastosowanie w duszpasterstwie
2. Pozostałe tematy duszpasterskie

Kto trwa w miłości. Słowo o małżeństwie
List Pasterski na Wielki Post 1980 roku

Klara, "milczące słowo" życia dla Kościoła
Kazanie na wspomnienie świętej Klary

Bóg zawsze idzie przed nami
Kazanie z okazji 400-lecia urodzin Marii Ward

Franciszek Salezy
Kazanie na wspomnienie św. Franciszka Salezego

Część C
Działać po chrześcijańsku

Sumienie w historii
Wykład dla Towarzystwa Reinholda Schneidera
Istota i znaczenie sumienia
"Las Casas" i problem sumienia

Sumienie i prawda
1. Rozmowa o błędnym sumieniu i pierwsze wnioski
2. Newman i Sokrates - drogowskazy do sumienia
3. Systematyczne konsekwencje: dwa wymiary sumienia
a) Anamneza
b) Conscientia
4. Epilog: sumienie i łaska

Spór o moralność
Kwestie podstaw wartości etycznych

John Henry Newman należy do wielkich doktorów Kościoła

Urząd Nauczycielski Kościoła - wiara a moralność
Zarys sytuacji problemu
Pierwsze kontrinstancje
Trzy przykłady na współzależność wiary i etosu
a) Dekalog
b) Określenie "chrześcijanin"
c) Napomnienie apostolskie
Wiara - moralność - Urząd Nauczycielski

Teologia i etos
Etos i wiara w Nowym Testamencie
Interpretacja kwestii w teologii luterańskiej
Teologia katolicka
Nowe tendencje od Soboru Watykańskiego II

Prawo naturalne, Ewangelia i ideologia w katolickiej nauce społecznej
Katolickie rozważania

Wiara jako droga
Wprowadzenia do encykliki papieża o podstawach moralności
Po co encyklika o moralności?
Struktura i treść encykliki

Część D
Modlić się po chrześcijańsku

Kosmiczna liturgia
Szkic kazania o wieczystej adoracji

Teologiczne ugruntowanie modlitwy i liturgii
I. Kres religii?
1. Współczesna debata o kresie religii
2. Gdzie jest miejsce Biblii?
3. Co przemawia przeciw modlitwie?
4. Religijność bez słuchającego Boga
II. Struktura i treść modlitwy chrześcijańskiej
1. Formalna struktura modlitwy chrześcijańskiej
2. Treściowa struktura modlitwy chrześcijańskiej
3. Wysłuchanie

Modlitwa w naszych czasach
Rozważania wstępne: światopogląd a modlitwa
Modlitwa błagalna jako punkt wyjścia modlitewnego gestu
Oczyszczenie błagania
Przejście do uwielbienia i eschatologicznego charakteru modlitwy
Uwagi końcowe: modlitwa niemych

Myśli o modlitwie
List pasterski na Wielki Post 1979 roku

Przedmowa do: Rosel Termolen, Wallfahrten in Europa.
Pilger auf den Straβen Gottes, Monachium 1987
[Pielgrzymki w Europie. Pielgrzymi na drogach Boga]

Medytacja chrześcijańska
Prezentacja pisma Kongregacji Nauki Wiary o wybranych aspektach medytacji chrześcijańskiej

Modlitwa a medytacja

"Panie, naucz nas się modlić". Wprowadzenie do: "30Giorni" (red.), Chi prega si salva, Rzym 2005

Móc powiedzieć "Ojcze nasz"

Przedmowa do: Martin Bialas, Das geistliche Tagebuch des heiligen Paul vom Kreuz, Aschaffenburg 1976
[Dzienniczek duchowy św. Pawła od Krzyża]

Część E
Medytacje i modlitwy

Droga krzyżowa naszego Pana

Nadzieja ziarnka gorczycy
Medytacje o dwunastu miesiącach roku

Modlitwa do świętego Korbiniana

Modlitwa przy kolumnie Maryi w Monachium

Dodatek

Od wydawcy
I. Uwagi do "Opera omnia"
II. Uwagi do tomu IV
Część A: Wierzyć po chrześcijańsku
Część B: Żyć po chrześcijańsku
Część C: Działać po chrześcijańsku
Część D: Modlić się po chrześcijańsku
Część E: Medytacje i modlitwy

Informacje bibliograficzne
Część A: Wierzyć po chrześcijańsku
Wprowadzenie do chrześcijaństwa
Egzystencja chrześcijańska w świetle wiary
Część B: Żyć po chrześcijańsku
Stać się nowym człowiekiem w Chrystusie
Wiara jako naśladowanie - powołanie do świętości
Część C: Działać po chrześcijańsku
Część D: Modlić się po chrześcijańsku
Część E: Medytacje i modlitwy

Wykaz literatury
I. Źródła
*[dalsze dane do wydań tekstów źródłowych zob. także pod. II.2]
II. Literatura drugorzędna

Cytaty z Pisma
Stary Testament
Nowy Testament

Indeks osobowy