Bigamia w prawie rzymskim

Joanna Misztal-Konecka
ISBN: 978-83-7702-265-8
Stron: 336
Format: B5
Rok wydania: 2011

Zagadnienie bigamii w prawie rzymskim sytuuje się wśród kluczowych zagadnień związanych z konstrukcją podstawowej jednostki społecznej, jaką była rodzina, z małżeństwem, które przez wiele stuleci stanowiło najbardziej szanowane przez Rzymian jako zjawisko społeczne. Co więcej, to właśnie dzięki prawu rzymskiemu w kulturze europejskiej od wieków jedność małżeństwa jako powszechnie akceptowana i pozostaje pod ochroną prawa, wykluczając zarówno poligynię, jak i poliandrię.


Spis treści

Wykaz skrótów
Wstęp
Przedmiot badań
Źródła
Literatura
Problemy terminologiczne i metodologiczne
Układ rozprawy

Rozdział I
Pochodzenie i znaczenie słowa bigamia
1. Wprowadzenie
2. Łacińska terminologia związana z określaniem wielożeństwa
3. Etymologia słowa bigamia i terminów pokrewnych
4. Znaczenie słowa bigamia i terminów pokrewnych
5. Podsumowanie

Rozdział II
Kontekst kulturowy rzymskiego zakazu bigamii
1. Wprowadzenie
2. Modele małżeństwa w społeczeństwach antycznych
2.1. Mezopotamia
2.2. Syria, Anatolia i Palestyna
2.3. Egipt
2.4. Persja
2.5. Grecja i Macedonia
3. Nauczanie Jezusa Chrystusa i apostołów w odniesieniu do wielożeństwa
4. Monogamia i poligamia w pismach pisarzy kościelnych I-V wieku po Chr.
4.1. Od Hermasa do Laktancjusza
4.2. Ojcowie Kościoła na Wschodzie - od św. Bazylego do Asteriusza z Amazy
4.3. Ojcowie Kościoła na Zachodzie - św. Ambroży, św. Hieronim i św. Augustyn
5. Stanowisko papieży i zebrań biskupów wobec bigamii równoczesnej i sukcesywnej
6. Podsumowanie

Rozdział III
Monogamiczny charakter małżeństwa rzymskiego
1. Wprowadzenie
2. Istota małżeństwa rzymskiego
3. Wymogi iustum matrimonium
4. Istota monogamii
5. Legalizacja poligamii w starożytnym Rzymie?
5.1. Virgines Vestales
5.2. Mancipatio liberorum quaerendorum causa
5.3. Poligamia pod obradami rzymskiego senatu
5.4. Żony Juliusza Cezara
5.5. Ustawa Walentyniana I
5.6. Konkubinat
6. Podsumowanie

Rozdział IV
Przesłanki zaistnienia bigamii
1. Wprowadzenie
2. Obywatelstwo rzymskie
3. Zawarcie związku małżeńskiego
4. Matrimonium in facto esse
4.1. Znaczenie affectio maritalis
4.2. Rozwiązanie małżeństwa ipso iure
4.3. Zerwanie małżeństwa przez zwierzchnika familijnego
4.4. Rozwód do czasów Konstantyna Wielkiego
4.5. Czy zawarcie kolejnego małżeństwa powodowało ipso iure rozwiązanie poprzedniego?
4.6. Ograniczenia rozwodów w prawie poklasycznym
5. Świadomość pozostawania w istniejącym związku małżeńskim
6. Podsumowanie

Rozdział V
Konsekwencje prawne bigamii
1. Wprowadzenie
2. Sankcje sakralne
3. Infamia notatur qui bina sponsalia binasve nuptias
4. Bigamia – crimen extraordinarium?
5. Status prawny małżonka bigamicznego i dzieci z tego związku
6. Skutki prawne secundae nuptiae
6.1. Univirae
6.2. Małżeństwo w okresie tempus lugendi
6.3. Ograniczenia zawierania małżeństw ponownych?
7. Podsumowanie

Zakończenie

Bibliografia
Źródła
Literatura
Publikacje internetowe
Bigamy in Roman Law. Summary