Perspektywa chorego w socjologii choroby przewlekłej

Michał Skrzypek
ISBN: 978-83-7702-299-3
Stron: 502
Format: B5
Rok wydania: 2011

Ma racje Autor, gdy pisze, że na gruncie polskim jego praca jest nowatorska i pionierska [...]. Odejście od Parsonsowskiej koncepcji strukturalno-funkcjonalnej koncentrującej się na instytucjonalnej organizacji służby zdrowia i jej znaczeniu dla utrzymania ładu społecznego, w kierunku koncentracji na chorym, jego życiowych problemach o dniu codziennym wymusiło nowego paradygmatu [badań socjomedycznych]. Autor tekstu - sukcesywnie budując swoja narrację osadzona erudycyjnie w fachowej literaturze, głównie amerykańskiej - przeprowadza czytelnika przez poszczególne etapy konstruowania nowego paradygmatu [...]. Dowartościowanie perspektywy chorego, przez "dopuszczenie go do głosu", jest swoistą formą humanizacji biomedycznie zorientowanych nauk lekarskich . I także w tym należy upatrywać doniosłość nie tylko poznawczą, ale etyczną tego typu badań [...]. Rozległa wiedza - o czym swiadczy także liczba przypisów [...] - została umiejętnie przekazana w poprawnie oraz logicznie skonstruowanym układzie pracy. (Z recenzji prof. zw. dr hab. Marii Libiszewskiej-Żółtkowskiej)


Spis treści

Table of Contents

Wstęp

1. Zjawisko choroby jako pierwotne pole badań socjomedycznych
1.1. Konwergencja medycyny i socjologii w zakresie problematyki choroby
1.2. Problematyka choroby w socjologii medycyny - wczesne badania i koncepcje
1.3. Dyskusje wokół Talcotta Parsonsa koncepcji choroby jako inspiracja zmian w socjologii choroby i medycyny
1.3.1. Davida Mechanica koncepcja zachowań w chorobie jako prototyp ujęcia interpretatywnego w socjologii choroby przewlekłej
1.3.2. Magdaleny Sokołowskiej postulat badania "subiektywnej rzeczywistości społecznej" odnoszącej się do zagadnień zdrowia i choroby
1.3.3. Talcotta Parsonsa ujęcie roli społecznej chorego - koncepcja chybiona czy Weberowski "typ idealny"?
1.3.4. Talcotta Parsonsa ujęcie linii demarkacyjnej pomiędzy socjologią a medycyną i jego modyfikacje autorstwa Roberta Strausa i Gordona Horobina

2. Inspiracje socjomedycznych badań nad doświadczaniem choroby uwzględniających perspektywę chorego
2.1. "Kroki milowe" w badaniach nad doświadczeniem choroby w amerykańskiej i brytyjskiej socjologii medycyny
2.2. Dychotomia disease-illness jako punkt wyjścia teorii socjologii doświadczenia choroby
2.3. W stronę kategorii badawczej illness w socjologii medycyny - wkład Eliota Freidsona

3. Choroba przewlekła - wstępna charakterystyka pojęcia z perspektywy medycznej i socjologicznej
3.1. Eliota Freidsona postulat przyjmowania perspektywy niezależnej od medycyny w badaniach socjomedycznych
3.2. Trudności w definiowaniu choroby przewlekłej na przykładzie ujęcia amerykańskiej Commission on Chronic Illness
3.3. Odniesienie do czasu jako konstytutywny element koncepcji chroniczności - ujęcia medyczne i socjologiczne
3.4. W stronę socjologicznej definicji choroby przewlekłej
3.4.1. Michaela Bury’ego, Anselma Straussa i Juliet Corbin oraz Petera Conrada socjologiczne definicje choroby przewlekłej
3.4.2. Arthura Franka koncepcja społeczeństwa remisji

4. Socjologia doświadczenia choroby przewlekłej: wyjściowe koncepcje
4.1. Anselma Straussa i Barneya Glasera koncepcja przedmiotu socjologicznych badań życia z chorobą w kontekście socjologii humanistycznej i socjologii codzienności
4.2. Juliusa Rotha koncepcja doświadczenia choroby przewlekłej na przykładzie gruźlicy
4.3. Freda Davisa koncepcja doświadczenia kryzysu przez rodziny dzieci chorujących na poliomyelitis
4.4. Anselma Straussa koncepcja choroby przewlekłej jako trajektorii

5. Socjologia medycyny a kwestia osobowej tożsamości chorego w kontekście doświadczenia choroby przewlekłej
5.1. Michaela Bury’ego ujęcie doświadczenia choroby
5.1.1. Choroba przewlekła jako "zakłócenie biograficzne"
5.1.2. Empiryczne weryfikacje koncepcji choroby jako "zakłócenia biograficznego"
5.2. Kathy Charmaz koncepcje przebudowy osobowej tożsamości w doświadczeniu choroby przewlekłej
5.2.1. Pojęcie tożsamości w ujęciu socjologicznym
5.2.2. Osobowa tożsamość w kontekście doświadczenia choroby przewlekłej
5.2.3. Płeć społeczno-kulturowa a tożsamość w chorobie przewlekłej - ujęcie Kathy Charmaz i wybrane kontynuacje
5.2.4. Wkład Kathy Charmaz do teorii socjologii doświadczenia choroby
5.3. Juliet Corbin i Anselma Straussa koncepcja "pracy biograficznej"
5.4. "Zmienione ciało" a tożsamość w doświadczeniu choroby - między socjologią choroby a socjologią ciała
5.4.1. Ciało w ujęciu socjologicznym
5.4.2. Michaela Kelly’ego i Davida Fielda postulat budowania zorientowanej somatycznie socjologii choroby przewlekłej
5.4.3. Kathy Charmaz ujęcie relacji ciało-tożsamość w doświadczeniu choroby przewlekłej
5.4.4. Karen K. Yoshidy koncepcja wahadłowej rekonstrukcji "ja" i tożsamości w doświadczeniu osób po urazie rdzenia kręgowego
5.4.5. Ciało w chorobie a osobowa tożsamość na przykładzie specyficznie męskich chorób nowotworowych

6. Narracje w chorobie jako sposób doświadczania choroby przewlekłej
6.1. Problematyka aktywności narracyjnej w perspektywie socjologicznej
6.2. Rodzaje i funkcje narracji w kontekście doświadczenia choroby przewlekłej

7. Próba stworzenia teoretycznych podstaw socjologii doświadczenia choroby w kontekście paradygmatu interakcjonistyczno-interpretatywnego
7.1. O biomedycznych i strukturalno-funkcjonalnych inspiracjach rozwoju socjologii doświadczenia choroby raz jeszcze
7.2. Choroba przewlekła w socjologii: między paradygmatem strukturalno-funkcjonalnym a interakcjonistyczno-interpretatywnym
7.3. Próba syntezy: doświadczenie choroby w perspektywie socjologicznej
7.4. Wybrane ujęcia naukowej tożsamości socjologii doświadczenia choroby w zachodniej socjologii medycyny

8. Doświadczenie choroby przewlekłej w zachodnich i polskich badaniach socjomedycznych - próba diagnozy, kierunki dalszych badań i aplikacje
8.1. Problematyka doświadczenia choroby w amerykańskiej i brytyjskiej socjologii medycyny
8.2. Perspektywa chorego w polskiej socjologii medycyny
8.3. Przyszłość socjologii doświadczenia choroby
8.3.1. W stronę socjokulturowej kontekstualizacji doświadczenia choroby
8.3.2. Doświadczenie choroby w socjologii medycyny: między dewiacją społeczną a "sukcesem w chorowaniu"
8.3.3. Dyrektywy socjologicznych badań nad doświadczeniami zdrowia i zdrowego ciała, choroby ostrej i terminalnej oraz uwzględniania perspektywy lekarza
8.4. W stronę socjologii doświadczenia choroby w działaniu
8.4.1. Wybrane zastosowania socjologii doświadczenia choroby, z uwzględnieniem wkładu antropologii medycznej
8.4.2. Podmiotowo-aktywistyczny model przewlekłego chorowania - próba ujęcia krytycznego

Zakończenie

Summary
Bibliografia
Indeks nazwisk