Teorie mineralnych początków życia. Studium filozoficzno-przyrodnicze

Filozofia przyrody i nauk przyrodniczych 14

Jerzy Rąpała
ISBN: 978-83-8061-201-3
Stron: 226
Format: B5
Rok wydania: 2016


SPIS TREŚCI

Wstęp

1. TŁO POWSTANIA TEORII MINERALNYCH POCZĄTKÓW ŻYCIA
1.1. Historyczne uwarunkowania sformułowania teorii mineralnych początków życia
1.1.1. Idea mineralnych początków życia w historycznych koncepcjach biogenezy
1.1.1.1. Powstanie życia według mitologii i religii
1.1.1.2. Hylozoizm i jego konsekwencje w greckiej filozofii przyrody
1.1.1.3. Koncepcja samorództwa u Arystotelesa
1.1.1.4. Biogeneza w pismach niechrześcijańskich autorów łacińskich
1.1.1.5. Chrześcijańskie ujęcie problemu powstania życia
1.1.1.6. Nowożytne spory o spontaniczne powstawanie makroi mikroorganizmów
1.1.2. Koncepcja abiogenezy jako bezpośredni kontekst powstania teorii Sedlaka i Cairns-Smitha
1.1.2.1. Ewolucyjne teorie powstania życia organicznego
1.1.2.2. Początki współczesnej koncepcji abiogenezy
1.1.2.3. Sformułowanie teorii mineralnych początków życia
1.2. Teorie biogenezy mineralnej na tle współczesnego paradygmatu nauk o powstaniu życia
1.2.1. Teorie mineralnych początków życia jako nowa grupa w nurcie koncepcji abiogenezy
1.2.1.1. Założenia teorii mineralnych początków życia zaczerpnięte z koncepcji abiogenezy
1.2.1.2. Przyczyny powstania nowej grupy teorii biogenezy
1.2.2. Teorie mineralnych początków życia na tle wybranych typów koncepcji biogenezy
1.2.2.1. Koncepcje heterotroficzne i autotroficzne
1.2.2.2. Koncepcje typu "najpierw replikacja" albo "najpierw metabolizm"
1.2.2.3. Inne rodzaje klasyfikacji

2. GŁÓWNE ZAŁOŻENIA TEORII MINERALNYCH POCZĄTKÓW ŻYCIA
2.1. Podstawowe przesłanki filozoficzne teorii mineralnych początków życia
2.1.1. Natura życia w teoriach biogenezy mineralnej
2.1.1.1. Dyskusja wokół materialistycznej koncepcji życia
2.1.1.2. Bioelektroniczna wizja życia
2.1.1.3. Teleonomiczne i genetyczne definicje terminu "życie"
2.1.2. "Zasada podobieństwa" a mineralne początki życia
2.1.2.1. "Zasada podobieństwa" a aktualizm
2.1.2.2. Dyskusja J. D. Bernala i N. W. Piriego na temat słuszności "zasady podobieństwa"
2.1.2.3. Stanowisko W. Sedlaka wobec "konstanty biochemicznej"
2.1.2.4. A. G. Cairns-Smitha koncepcja Ultimate Ancestor
2.2. Podstawowe założenia przyrodnicze teorii mineralnych początków życia
2.2.1. Proces ewolucji życia
2.2.1.1. Klasyfikacja etapów powstania i rozwoju życia
2.2.1.2. Ekstrapolacja praw ewolucji morfologicznej na poziom biochemiczny
2.2.1.3. Idea "reliktów biochemicznych i biofizycznych"
2.2.1.4. Model ewolucji jako procesu addycji i eliminacji
2.2.2. Inwariantny czynnik w procesie rozwoju życia
2.2.2.1. Struktura jako inwariantny czynnik w procesie rozwoju życia
2.2.2.2. Informacja jako inwariantny czynnik w procesie rozwoju życia

3. ZASADNICZE TEZY TEORII MINERALNYCH POCZĄTKÓW ŻYCIA I ICH ZNACZENIE W NAUCE WSPÓŁCZESNEJ
3.1. Podstawowe problemy badawcze teorii mineralnych początków życia
3.1.1. Rola minerałów w procesie ewolucji życia
3.1.1.1. Kwestia pochodzenia mikroelementu Si w organizmie ("problem krzemowy")
3.1.1.2. Zagadnienie genezy nośników informacji biologicznej
3.1.2. Mechanizm "przejścia" między życiem "mineralnym" i "węglowym"
3.1.2.1. Czasowe określenie momentu "przejścia"
3.1.2.2. Zmiana między organizmami mineralnymi i węglowymi a problem środowiska
3.1.2.3. Mechanizm "przejęcia genetycznego"
3.2. Recepcja poglądów Sedlaka i Cairns-Smitha we współczesnych koncepcjach naukowych i filozoficznych
3.2.1. Wkład koncepcji biogenezy mineralnej do badań nad pochodzeniem życia
3.2.1.1. Problemy z przyjęciem "paradygmatu krzemowego"
3.2.1.2. Recepcja poglądów Sedlaka i Cairns-Smitha we współczesnej literaturze naukowej
3.2.1.3. Wkład do koncepcji alternatywnych form i środowisk życia
3.2.2. Poglądy Sedlaka i Cairns-Smitha w filozoficznych i teologicznych dyskusjach wokół problemu kreacji
3.2.2.1. Stanowisko Sedlaka i Cairns-Smitha wobec filozoficznego wyjaśniania procesu biogenezy
3.2.2.2. Teoria "mineralnego genu" jako argument w sporze wokół problemu kreacji
3.2.2.3. Model łuku w dyskusji nad układami nieredukowalnie złożonymi
3.2.2.4. Stanowisko katolickich filozofów przyrody wobec problemu biogenezy
3.2.2.5. Przykładowe modele relacji nauka - wiara w kontekście badań nad pochodzeniem życia

Zakończenie

Bibliografia
Wykaz skrótów
Spis ilustracji
Spis tabel
Indeks osób
Indeks rzeczowy
Summary