Salus rei publicae suprema lex

Ochrona interesów państwa w prawie karnym starożytnej Grecji i Rzymu

red. Antoni Dębiński, Henryk Kowalski, Marek Kuryłowicz
ISBN: 978-83-7363-559-3
Stron: 400
Format: B5 (oprawa twarda)
Rok wydania: 2007

Kolejna (szósta) lubelska konferencja z historii prawa karnego państw antycznych poświęcona została prawu karnemu starożytnej Grecji i Rzymu na szerszym tle prawa publicznego i ochrony interesu państwa. Hasłem wywoławczym stała się rzymska sentencja, towarzysząca działaniu organów państwowych w republice rzymskiej: Salus rei publicae suprema lex (dobro państwa najwyższą ustawą). W tak zakreślonym obszarze tematycznym mieszczą się zagadnienia ustroju państwa i jego administracji, funkcjonowania organów państwowych, ochrony porządku i bezpieczeństwa publicznego, funkcji sakralnych i życia religijnego, stosunków gospodarczych oraz społecznych. Spojrzenie od strony prawa karnego pozwala z kolei na ukazanie aspektów związanych z odpowiedzialnością za przestępstwa przeciwko państwu oraz procedur stosowanych przez organy państwowe powołane do czuwania nad bezpieczeństwem państwa. (ze Słowa wprowadzającego)

Spis treści

Słowo wprowadzenia

Krzysztof Amielańczyk
Irenarchae. Reforma sądowej policji śledczej za panowania Hadriana i Antonina Piusa
Irenarchae. The Reform of the Court Investigation Police under the Reign of Hadrian and Antoninus Pius (Summary)

Hanna Appel
Calamitas rei publicae. Cyceron o nadużyciu prawa w mowie wygłoszonej w obronie Roscjusza z Amerii
Calamitas rei publicae. Cicero about the Abuse of Law in His Speech in Defence of Roscius of Ameria (Summary)

Jerzy Ciecieląg
Crimen laesae maiestatis czy perduellio? Za jakie przestępstwo został skazany Jezus przed sądem Poncjusza Piłata?
Crimen laesae maiestatis or perduellio? What Crime Was Jezus Sentenced by Pontius Pilate for? (Summary)

Antoni Dębiński
Herezja jako przestępstwo prawa rzymskiego
Heresy as a Crime under Roman Law (Summary)

Maciej Jońca
Causam et susceptam et tam manifestam relinquit. Problemy interpretacyjne związane z Cic. pro Cluent. 13,38-39
Causam et susceptam et tam manifestam relinquit. Interpretative Difficulties Connected with pro Cluent. 38 (Summary)

Renata Kamińska
Ochrona salubritas publica na przykładzie interdicta de cloacis
Protection of salubritas publica Exemplified by interdicta de cloacis (Summary)

Piotr Kołodko
Chłosta jako dodatkowy środek karny zaostrzający dolegliwość właściwej kary
The Flogging as an Additional Means Penal that Exacerbated the Severity of Main Punishment (Summary)

Henryk Kowalski
Leges per vim contra auspicia latae. Religia, polityka i prawo karne w Rzymie w okresie schyłku republiki
Leges per vim contra auspicia latae. Religion, Politics and Criminal Law in Rome During the Decline of the Republic (Summary)

Marek Kuryłowicz
D. 48,24: De cadaveribus punitorum. Prawo rzymskie o zwłokach osób skazanych za przestępstwa przeciwko państwu
D. 48,24: De cadaveribus punitorum. Das römische Recht über die Leichen der wegen Straftaten gegen den Staat verurteilten Personen (Zusammenfassung)

Elżbieta Loska
Provocatio ad populum
Provocatio ad populum (Summary)

Joanna Misztal-Konecka
Czy w starożytnym Rzymie incestum było przestępstwem przeciwko państwu?
Was Incestum an Offence against the State in Roman Law? (Summary)

Wiesław Mossakowski
Pojęcie crimina extraordinaria według D. 47,11
The Concept crimina extraordinaria in: D. 47,11 (Summary)

Anna Pawłowska
Samobójstwo na polecenie cesarza jako sposób wykonania kary śmierci na przykładach z dzieł Tacyta i Swetoniusza
Suicide Ordered by the Emperor as a Form of Capital Punishment - after Tacitus’s and Suetonius’s Works (Summary)

Anna Pikulska-Radomska
Represja lichwiarstwa w rzymskiej republice
Reprisal of Usury in the Roman Republic (Summary)

Norbert Rogosz
Pierwsze próby wykorzystania prawa do zwalczania triumwirów (lata 59-58)
Earliest Attempts to Use Law against Triumvirs (in the Years 59-58 BC) (Summary)

Sebastian Ruciński
Vigilesque suo pro Caesare cure, dulce opus. Prefekt miasta strażnikiem bezpieczeństwa cesarza w I wieku po Chr.
Vigilesque suo pro Caesare cure, dulce opus. Le préfet de la Ville - le gardien de la sécurité de l’empereur dans I siècle ap. J.-C. (Résumé)

Piotr Sadowski
Privilegium fori duchowieństwa w konstytucjach cesarskich z IV w. n.e.
Privilegium fori (Riassunto)

Bronisław Sitek
Incendium fecerint... Przyczynek do studiów nad przestępstwem podpalenia w prawie rzymskim (cz. I)
Incendium fecerint... Contribution to the Studies about the Offence of Arson in Roman Law. Part I (Summary)

Dariusz Słapek
Ucieczki niewolników w okresie republiki... czyli o prestiżu i poszanowaniu prawa rzymskiego
Les évasions des esclaves dans la période de la république... alors, du prestige et du respect de la loi romaine (Résumé)

Iwona Szpringer
Ochrona interesów fiskalnych państwa rzymskiego poprzez zabezpieczenia rzeczowe i egzekucyjne wierzytelności publicznych
Protection of the Roman State’s Fiscal Interests by the Security on Property and Enforcement Proceedings with Regard to Public Liabilities (Summary)

Renata Świrgoń-Skok
Crimen termini moti. Ochrona znaków granicznych w państwie rzymskim
Crimen termini moti. Protection of the Border Markers in the Roman Empire (Summary)

Konrad Tomasz Tadajczyk
Sprawa Eudemosa. Odpowiedzialność karna lekarza za udział w spisku Sejana
The Eudemos’s Case. The Doctor’s Criminal Responsibility for the Participation in Seian’s Conspiracy (Summary)

Anna Tarwacka
Sextus Pompeius - fide patri dissimillimus. Prawda czy propaganda?
Sextus Pompeius - fide patri dissimillimus. Truth or Propaganda? (Summary)

Monika Wójcik
"Szaleństwo arian" jako przestępstwo godzące w jedność państwa
The Arian Controversy as a Crime against the Unity of the State (Summary)

Elżbieta Żak
Działania państwa rzymskiego wobec marnotrawstwa jako patologii społecznej
The Attitude of Roman Law to Prodigality as Social Pathology (Summary)

Noty o Autorach