Święte i zmysłowe w poezji religijnej polskiego baroku

Mirosława Hanusiewicz
ISBN: 83-228-0575-6
Stron: 408
Format: A5
Rok wydania: 2001

W tym wieku niestałości, kosmicznej niepewności człowiek odczuwa zagrożenie. Czuły, jeszcze się uwrażliwia. Dusza intensywniej się cieszy i cierpi, na granicy ciała. Często rozdarta: pociąga ją natura i życie gwałtowne, cierpienie, męczeństwo i śmierć, których chce zakosztować pociąga ją nadnaturalne, transcendentne i immanentne zarazem miesza się z naturą. Nawet szczęścia niebieskiego nie można pojąć bez omdlenia zmysłów. Stąd potrzeba symboli ekspresywnych, w ich sile bądź delikatności. Czyż nie jest to - dokonujące się w tym wieku - odnowione doświadczenie duszy, duszy wcielonej. (ze Wstępu)


Spis treści

Wstęp

Część I: Zmysły i idee

Rozdział I: Kosmos, złudzenia i pozory
1. Księga natury i "nowa filozofia"
2. Sarmaci, zmysły i "próżne szyrokości"
3. W krainie iluzji

Rozdział II: Gwiazdy mikrokosmosu
1. Z żywiołów utworzone ciało
2. Alfabet zmysłów
3. Zmysły duchowe

Część II: Zmysły i wyraz

Rozdział I: Opisanie świata
1. Imiona wrażeń
2. Gramatyka obrazu
3. Barokowy naturalizm

Rozdział II: Modlitwa ciała
1. Inspiracje i wzory
2. Fizjologia i liryzm
3. Barokowa "teologia ciała"

Rozdział III: Zmysłowa postać świętości
1. Piękno niepokalane: teologia i tradycja
2. Alegoreza ciała
a) Ciało Oblubieńca
b) Ciało Oblubienicy
3. Zmysłowa fantasmagoria

Rozdział IV: Ekspresja nadzmysłowego. Problem tzw. poezji mistycznej
1. Ekstazy a mistyka
2. W poszukiwaniu poezji ekstazy
3. Zachwycenia polskich karmelitanek

Zakończenie

Bibliografia
Indeks osób i dzieł