Metafizyka w ekologii

Andrzej Maryniarczyk SDB
ISBN: 83-228-0715-5
Stron: 184
Format: A5
Rok wydania: 1999

Praca ukazuje możliwości i potrzebę zastosowania poznania metafizycznego, stanowiącego - zdaniem autora - podstawową zasadę ekologicznego myślenia. Ekologia rozumiana jest nie tylko jako potrzeba przeciwdziałania zanieczyszczeniu środowiska naturalnego, ale także "zanieczyszczeniu" myślenia człowieka elementami apriorycznymi metod i teorii naukowych.


SPIS TREŚCI

Słowo wstępne - M. A. Krąpiec

I. U ŹRÓDEŁ NARODZIN EKOLOGII

1. W "matni" postępu
2. Potrzeba rozumiejącego poznania
3. W poszukiwaniu ekologicznej filozofii
3.1. Powrót do badań metafizycznych
3.2. Natura i cel badań metafizycznych
4. Zadania ekologicznej filozofii
4.1. Odkrycie całościowego obrazu świata
4.2. Dostarczenie narzędzi poznawczych
4.3. Zagwarantowanie wolności w poznawaniu

II. W POSZUKIWANIU ZAGUBIONEGO OBRAZU ŚWIATA

1. Monistyczny obraz świata
1.1. Wszystko ma tę samą naturę
1.2. Powstawanie jako składanie elementów
1.3. Pułapki monistycznej interpretacji
2. Dualistyczny obraz świata
2.1. Świat myśli a świat zmysłów
2.2. Świat praw a świat przeznaczeń
2.3. Świat idei a świat cieni
2.4. Pozorność i zjawiskowość świata przyrody
2.5. Ograniczenia i pułapki dualistycznej interpretacji
3. Pluralistyczny obraz świata
3.1. Substancje materialne i ich natura
3.2. Świat ożywiony i nieożywiony
3.3. Powstawanie i ginięcie bytów
3.4. Modyfikcje bytów
3.5. Zmysły i rozum w służbie poznania
3.6. U podstaw poznania mądrościowego
3.7. Implikacje pluralistycznej interpretacji
4. Realistyczny obraz świata
4.1. Drogi poznania realnego świata
4.2. Świat jako dzieło stworzenia
4.3. Czym są realne byty?
4.4. Dlaczego wielość bytów?
4.5. Natura realnych bytów
4.6. Specyfika poznania realistycznego
4.7. Uniwersalność realistycznej interpretacji
4.8. Konsekwencje realistycznej interpretacji

III. PRAWDA O REALISTYCZNYM OBRAZIE ŚWIATA

1. Byty realne i ich właściwości
2. Czym i dlaczego są byty realne?
3. Konieczne właściwości bytów realnych
3.1. Byty są rzeczami
3.2. Byty są jednościami
3.4. Byty są suwerenne
4. Racjonalność i celowość świata
4.1. Byty jako nośniki prawdy
4.2. Byty jako nośniki dobra
4.3. Dobro a problem zła
a. Zło jako byt
b. Zło jako brak w bycie
4.4. Byty jako nośniki piękna
5. Odkrycie uprzyczynowanego istnienia bytów
5.1. Wyodrębnienia rodzajów przyczyn
a. Droga analiz historyczych
b. Droga analiz systemowych
5.2. Specyfika przyczynowania
5.3. Poznanie w ramach przyczyn
6. Okrycie analogii bytowania rzeczy
6.1. Z dziejów analogii
6.2. Specyfika bytowania analogicznego
6.3. Analogiczne poznanie bytów
6.4. Świat a problem Absolutu
6.5. Konsewencje poznawcze
7. Zakończenie
8. Literatura uzupełniająca