Historia Kościoła, cz. 5: Czasy nowożytne. Rozłam w chrześcijaństwie zachodnim
Bolesław Kumor
ISBN: 83-7363-050-3
Stron: 300
Format: B5
Rok wydania: 2002
Historia Kościoła, rozumiana jako dzieje ludu Bożego, omawiana jest na tle dziejów całego chrześcijaństwa i świata. Autor podkreśla rolę Kościoła w rozwoju kultury i jego działalność misyjną w świecie. Mniej miejsca poświęca zagadnieniom politycznym. Do opracowania włączone zostały dzieje Kościoła w Polsce.
SPIS TREŚCI
Okres VI. ROZŁAM W CHRZEŚCIJAŃSTWIE ZACHODNIM. REFORMACJA PROTESTANCKA, KONTRREFORMACJA I REFORMA KATOLICKA
§ 157. Zagadnienia wstępne. Ogólna charakterystyka czasów nowożytnych
1. Zakres terytorialny
2. Duchowe podtoże czasów nowożytnych
3. Gtówne problemy czasów nowożytnych
Rozdział I. REFORMACJA PROTESTANCKA W NIEMCZECH
§ 158. Przyczyny reformacji
§ 159. Marcin Luter, jego formacja wewnętrzna i działalność do 1517 r.
1. Środowisko rodzinne i studia
2. Formacja wewnętrzna i teologiczna Marcina Lutra
3. Działalność teologiczna Marcina Lutra w latach 1509-1517
§ 160. Wystąpienie i działalność reformacyjna Marcina Lutra (do 1521 r.)
1. Zatarg o odpusty
2. Proces rzymski i potępienie doktryny Marcina Lutra
3. Działalność reformacyjna Marcina Lutra w latach 1520-1521
§ 161. Sejmy Rzeszy w 1521 r. i 1524 r. wobec reformacji. Postępy reformacji w Wittenberdze
1. Sejmy Rzeszy w Wormacji i Norymberdze
2. Działalność Marcina Lutra w Wartburgu. Postępy reformacji w Wittenberdze
3. Reformatorzy w kręgu Marcina Lutra
§ 162. Rozłam w niemieckim obozie reformacyjnym
1. Ruch spiritualistyczny i anabaptystyczny
2. Rycerstwo wobec reformacji. Wojna chłopska
3. Zerwanie Lutra z humanistami
§ 163. Hierarchia i teologowie katoliccy wobec reformacji
1. Episkopat i duchowieństwo wobec reformacji
2. Stanowisko katolickich teologów
§ 164. Państwo niemieckie i książęta a reformacja
1. Polityka religijna cesarza Karola V
2. Sejmy Rzeszy wobec spraw religijnych (1526-1532)
3. Stanowisko książąt wobec reformacji
§ 165. Uformowanie się Kościoła luterańskiego
1. Zarząd Kościoła
2. Dobra kościelne. Wizytacje i "porządki" kościelne
3. Służba Boża, szkolnictwo, katechizacja
§ 166. Rozwój terytorialny protestantyzmu w Niemczech. Wojna szmalkaldzka i pokój religijny w Augsburgu (1555 r.)
1. Postępy terytorialne protestantyzmu. Dalsze rozmowy religijne. Śmierć Lutra
2. Wojna szmalkaldzka interim augsburskie
3. Pokój religijny w Augsburgu (1555 r.)
Rozdział II. NOWE FORMY PROTESTANTYZMU I JEGO ROZWÓJ W EUROPIE. KONTRREFORMACJA
§ 167. Ulrych Zwingli i reformacja w Szwajcarii
1. Ulrych Zwingli i zerwanie z Kościołem katolickim
2. Rozwój reformacji w Szwajcarii
3. Wojna i pokój religijny w Szwajcarii
§ 168. Luteranizm w krajach skandynawskich
1. Dania
2. Norwegia i Islandia
3. Szwecja i Finlandia
§ 169. Jan Kalwin. Powstanie Kościoła reformowanego
1. Jan Kalwin, jego formacja i osobowość
2. Powstanie Kościoła reformowanego
3. Główne zasady teologiczne Kościoła reformowanego
§ 170. Schizma angielska za Henryka VIII. Powstanie Kościoła anglikańskiego
1. Przyczyny i przebieg schizmy angielskiej za króla Henryka VIII
2. Początki reformacji za króla Edwarda VI. Powrót do jedności z Kościołem katolickim za Marii Katoliczki
3. Ponowne zerwanie ze Stolicą Apostolską. Powstanie Kościoła anglikańskiego
i jego dzieje do połowy XVII wieku
4. Kościół katolicki w Anglii i Irlandii (do połowy XVII w.)
§ 171. Protestantyzm w Szkocji, Holandii, na Węgrzech i w Czechach
1. Szkocja
2. Holandia
3. Kraje korony św. Stefana
4. Czechy
§ 172. Dalszy rozwój reformacji w Niemczech. Wojna 30-letnia. Pokój westfalski
1. Postępy reformacji w Niemczech po 1555 r
2. Wojna 30-letnia (1618-1648). Kontrreformacja w Niemczech
3. Pokój westfalski (1648 r.)
4. Spory i roziamy w protestantyzmie
§ 173. Reformacja i wojny religijne we Francji
1. Początki reformacji
2. Wojny religijne hugenockie
3. Koniec wojen religijnych. Edykt nantejski
Rozdział III. PROTESTANCKA REFORMACJA NA ZIEMIACH POLSKICH
§ 174. Sytuacja Kościoła w Polsce na początku XVI w
1. Stan moralny, intelektualny i ekonomiczny duchowieństwa. Zycie religijne wiernych
2. Humanizm na uczelniach i wśród duchowieństwa
3. Polski episkopat przedtrydencki
4. Polityka kościelna króla Zygmunta I Starego i królowej Bony
§ 175. Protestantyzm na polskich ziemiach zachodnich i północnych
1. Reformacja protestancka na Śląsku
2. Protestantyzacja Ziemi Lubuskiej
3. Protestantyzm na Pomorzu Zachodnim
4. Reformacja w Prusach Królewskich i na Warmii
5. Protestantyzacja Prus Książęcych
§ 176. Protestantyzm w Polsce centralnej, na Litwie i na Rusi
1. Luteranizm w Polsce i w Wielkim Księstwie Litewskim
2. Kalwinizm w Polsce i Wielkim Księstwie Litewskim
3. Bracia czescy w Polsce
4. Arianie polscy
§ 177. Postawa króla, szlachty i episkopatu wobec reformacji (do polowy XVI w.)
1. Stanowisko króla Zygmunta I Starego
2. Zatargi szlachty z Kościołem
3. Episkopat polski wobec reformacji
§ 178. Plany Kościoła narodowego w Polsce
1. Projekty luterańskie i kalwińskie
2. Projekt Andrzeja Frycza Modrzewskiego
3. Plany obozu królewskiego i części episkopatu
Rozdział IV. KATOLICKA REFORMA KOŚCIOŁA
§ 179. Podjęcie reformy Kościoła przez Stolicę Apostolską
1. Program reformistyczny papieża Hadriana VI. Stanowisko papieża Klemensa VII
2. Kontynuacja reformy Kościoła za papieża Pawła III
3. Pontyfikaty papieża Juliusza III i Pawła IV (1550-1559)
§ 180. Św. Ignacy Loyola i jego zakon
1. Św. Ignacy Loyola i początki Towarzystwa Jezusowego
2. Cel i organizacja zakonu
3. Rozwój i działalność zakonu
§ 181. Sobór Trydencki
1. Zwołanie i pierwsza faza Soboru
2. Druga faza Soboru
3. Pontyfikat papieża Piusa IV i trzecia faza Soboru
§ 182. Nowe siiy odnowy. Odnowa i rozwój życia zakonnego
1. Nowe zakony
2. Reforma zakonów dawnych
Rozdział V. DOPEŁNIENIE DZIEŁA REFORMY. ROZKWIT ŻYCIA KOŚCIELNEGO
§ 183. Stolica Apostolska i realizacja reformy trydenckiej
1. Trzej wielcy papieże potrydenccy
2. Papieże w latach 1590-1655
§ 184. Recepcja reformy trydenckiej w katolickiej Europie
1. Kraje Półwyspu Pirenejskiego
2. Francja
3. Niemcy. Szwajcaria. Czechy
4. Kraje korony św. Stefana
§ 185. Rozwój misji katolickich (do połowy XVII w.)
1. Przyczyny rozwoju akcji misyjnej
2. Chrystianizacja Ameryki Łacińskiej
3. Misje w Ameryce Północnej, Afryce i Azji
4. Spory akomodacyjne
§ 186. Rozwój nauk kościelnych. Spory teologiczne
1. Odnowa scholastyki i teologii pozytywnej
2. Spory teologiczne
§ 187. Życie religijne wiernych. Duszpasterstwo. Kultura chrześcijańska
1. Rozwój mistyki
2. Kaznodziejstwo i służba Boża
3. Kultura chrześcijańska
§ 188. Wiek świętych
Rozdział VI. KOŚCIÓŁ KATOLICKI W POLSCE W OKRESIE POTRYDENCKIM
§ 189. Początki katolickiej reformy Kościoła polskiego
1. Polityka kościelna króla Zygmunta Augusta. Sekularyzacja Inflant
2. Początki akcji katolickiej i jej przywódcy
3. Początki nuncjatury apostolskiej w Polsce
4. Udział Polski w Soborze Trydenckim
§ 190. Trydencka odnowa Kościoła polskiego
1. Recepcja Tridentinum w Polsce. Nawrót do wiary ojców
2. Działalność episkopatu potrydenckiego
3. Reforma i odnowa życia zakonnego
4. Odnowa teologii, kaznodziejstwa i duszpasterstwa oraz katechezy. Życie religijne wiernych
§ 191. Stosunki między państwem a Kościołem. Ustrój Kościoła
1. Kościół i państwo
2. Tolerancja religijna. Konfederacja warszawska
3. Rozbudowa organizacji ustroju Kościoła polskiego
§ 192. Kościół wchodni w Polsce. Unia brzeska (1596 r.)
1. Kościół prawosławny w Polsce. Organizacja i działalność
2. Geneza i zawarcie unii brzeskiej (1596 r.)
3. Dzieje unii brzeskiej w 1. pół. XVII w. Św. Józefat Kuncewicz
4. Unia Ormian polskich
5. Kościół prawosławny w Polsce w latach 1596-1650
§ 193. Protestantyzm polski w okresie pótrydenckim
1. Tendencje unijne. Zgoda sandomierska
2. Organizacja i życie religijne Kościołów reformacyjnych
3. Próby pojednania katolików i protestantów. Colloquium charitativum
Rozdział VII. KOŚCIOŁY WSCHODNIE W XVI I W PIERWSZEJ POŁOWIE XVII WIEKU
§ 194. Kościół bizantyjski pod panowaniem Turcji
1. Patriarchat ekumeniczny w Konstantynopolu
2. Patriarchaty melchickie na Bliskim Wschodzie. Gruzja
3. Kościoły prawosławne w Bułgarii, Serbii i Rumunii
§ 195. Autokefaliczny Kościół prawosławny w Rosji
1. Geneza i utworzenie patriarchatu w Moskwie
2. Tendencje reformistyczne w Kościele rosyjskim
§ 196. Kościoły przedchalcedońskie
1. Kościoły monofizyckie
2. Kościoły nestoriańskie
§ 197. Tendencje unijne wśród Kościołów wschodnich
1. Problem unii kościelnej z patriarchatem ekumenicznym w Konstantynopolu
2. Akcja unijna na Bliskim Wschodzie. Maronici
3. Akcja unijna wśród Słowian
Bibliografia (wybór opracowań napisanych po 1945 r.)