Historia Kościoła, cz. 4: Jesień kościelnego średniowiecza

ks. Bolesław Kumor
ISBN: 978-83-7363-671-2 (dodruk)
Stron: 252
Format: B5
Rok wydania: 2008

Historia Kościoła, rozumiana jako dzieje ludu Bożego, omawiana jest na tle dziejów całego chrześcijaństwa i świata. Autor podkreśla rolę Kościoła w rozwoju kultury i jego działalność misyjną w świecie. Mniej miejsca poświęca zagadnieniom politycznym. Do opracowania włączone zostały dzieje Kościoła w Polsce.


SPIS TREŚCI

Okres IV. UPADEK POTĘGI PAPIESTWA. KRYZYS STRUKTURY I ŻYCIA WEWNĘTRZNEGO W KOŚCIELE ZACHODNIM. KOŚCIOŁY WSCHODNIE W NIEWOLI

Rozdział I. KONIEC ŚREDNIOWIECZNEJ POTĘGI PAPIESTWA. "NIEWOLA AWINIOŃSKA" PAPIEŻY
§ 123. Papież Bonifacy VIII i król Filip IV Piękny
1. Papież Bonifacy VIII (1294-1303)
2. Konflikt z dworem królewskim we Francji
3. Sytuacja po śmierci papieża Bonifacego VIII. Papież Benedykt XI
§ 124. Pontyfikat papieża Klemensa V. Przeniesienie rezydencji papieży do Awinionu. XV Sobór Powszechny w Vienne
1. Papież Klemens V i jego początkowe rządy
2. "Niewola awiniońska" papieży. Dalsza działalność papieża Klemensa V
3. XV Sobór Powszechny w Vienne (131⣲)
§ 125. Papieże awiniońscy i ich działalność
1. Papieże awiniońscy od Jana XXII do Urbana V
2. Kuria papieska w Awinionie
3. Rozwój idei nowożytnego państwa. Konflikt papiestwa z cesarzem Ludwikiem Bawarskim

Rozdział II. KOŚCIÓŁ POLSKI W OKRESIE AWINIOŃSKIEGO PAPIESTWA
§ 126. Stolica Apostolska wobec spraw polskich
1. Koronacja Władysława Łokietka
2. Stosunek papieży awiniońskich do Polski za panowania Kazimierza Wielkiego i Ludwika Węgierskiego
§ 127. Religijna i kulturalna działalność Kościoła
1. Episkopat, duchowieństwo, duszpasterstwo
2. Zakony
3. Szkolnictwo katedralne, klasztorne i parafialne
4. Uniwersytet w Krakowie (1364)
§ 128. Organizacja Kościoła polskiego
1. Metropolia gnieźnieńska i jej rola
2. Diecezje i ich organizacja
3. Kapituły, synody, legaci papiescy
§ 129. Powstanie organizacji Kościoła łacińskiego na Rusi
1. Misje łacińskie na Rusi
2. Organizacja diecezjalna
3. Metropolia w Haliczu
§ 130. Kościoły wschodnie i inne wspólnoty religijne. Początki tolerancji religijnej w Polsce
1. Kościół prawosławny
2. Ormianie
3. Sekty religijne. Początki inkwizycji kościelnej w Polsce

Rozdział III. WIELKA SCHIZMA ZACHODNIA. RUCH SOBOROWY
§ 131. Wielka schizma zachodnia
1. Papież Grzegorz XI - powrót do Rzymu
2. Wielka schizma zachodnia i jej następstwa
3. Papieże w Rzymie
4. Antypapieże w Awinionie
5. Koncyliaryzm. Synod w Pizie (1409) i jego następstwa
§ 132. Sobory powszechne XV stulecia
1. XVI Sobór Powszechny w Konstancji. Przezwyciężenie wielkiej schizmy zachodniej
2. Papież Marcin V (1417-1431)
3. Papież Eugeniusz IV. Reformistyczny sobór w Bazylei. Wznowienie schizmy papieskiej
4. Sobór powszechny we Florencji i Rzymie
§ 133. Następstwa "niewoli awinioriskiej", schizmy zachodniej i ruchu soborowego w poszczególnych państwach chrześcijańskiego Zachodu
1. Francja i Półwysep Pirenejski
2. Anglia i kraje skandynawskie
3. Niemcy i Czechy
4. Kraje Korony Św. Stefana

Rozdział IV. ŻYCIE KOŚCIELNE I KULTURA CHRZEŚCIJAŃSKA
§ 134. Zakony
1. Kryzys życia zakonnego
2. Próby reformy. Zakony nowe
3. Działalność misyjna zakonów żebrzących poza Europą
§ 135. Schyłek scholastyki. Mistyka
1. "Via antiqua" i "via moderna". Nominalizm. Rozwój nauk biblijnych
2. Mistyka XIV i XV wieku. Devotio moderna
3. Duszpasterstwo. Życie religijne wiernych
§ 136. Herezje narodowe
1. Ruchy spirytualne i spory o ubóstwo
2. Jan Wiklif i wiklefizm w Anglii
3. Jan Hus i husytyzm w Czechach

Rozdział V. KOŚCIÓŁ POLSKI W OKRESIE WIELKIEJ SCHIZMY ZACHODNIEJ I WIELKICH SOBORÓW
§ 137. Apostolat na Litwie
1. Chrzest Litwy
2. Chrystianizacja Żmudzi
§ 138. Udział Polski w soborach XV w
1. Polska wobec wielkiej schizmy zachodniej. Synod w Pizie
2. Polska na soborze w Konstancji
3. Sobór w Bazylei. Polska wobec schizmy papieskiej
§ 139. Państwo wobec Kościoła i Kościół wobec państwa
1. Polityka kościelna króla Władysława Jagiełły
2. Husytyzm w Polsce
3. Kościół wobec potrzeb państwa
§ 140. Działalność pastoralna Kościoła. Rozwój polskiej myśli teologicznej
1. Episkopat - duszpasterstwo
2. Zakony
3. Złoty okres uniwersytetu. Rozwój polskiej myśli teologicznej
§ 141. Organizacja Kościoła
1. Metropolie, prymasostwo
2. Diecezje i ich wewnętrzna organizacja
3. Kapituły, synody, szkolnictwo i szpitalnictwo kościelne
§ 142. Kościoły wschodnie w Polsce
1. Kościół prawosławny
2. Próby unii kościelnej
3. Ormianie - próby unii kościelnej

Rozdział VI. KOŚCIOŁY WSCHODNIE W XIV I XV WIEKU
§ 143. Kościół bizantyjski we Wschodnim Cesarstwie
1. Patriarchat ekumeniczny w okresie upadającego Cesarstwa
2. Życie zakonne. Hezychazm
3. Rozwój kościelnej kultury bizantyjskiej
§ 144. Kościół bizantyjski wśród narodów słowiańskich i Rumunów
1. Prawosławie na Rusi Moskiewskiej
2. Autokefalia Kościoła rosyjskiego
3. Bułgaria, Serbia, Rumunia
§ 145. Próby unii kościelnej z Zachodem
1. Zagadnienie unii z Kościołem bizantyjskim przed Soborem Florenckim
2. Unia florencka (1439)
3. Losy unii florenckiej na Bliskim Wschodzie
§ 146. Kościół bizantyjski pod panowaniem Turcji
1. Wielki Kościół w niewoli
2. Pozostałe patriarchaty Bliskiego Wschodu
3. Katolikat Gruzji
§ 147. Kościoły przedchalcedońskie
1. Kościoły monofizyckie
2. Nestorianie
3. Próby unii kościelnej

Okres V. PRZEJŚCIE OD ŚREDNIOWIECZA DO CZASÓW NOWOŻYTNYCH. POCZĄTKI REFORMY KOŚCIOŁA KATOLICKIEGO

Rozdział I. PAPIESTWO W OKRESIE RENESANSU I HUMANIZMU
§ 148. Odrodzenie i humanizm jako fundamenty czasów nowożytnych
1. Geneza i początki
2. Rozwój humanizmu i odrodzenia
3. Stosunek humanizmu do religii i Kościoła
§ 149. Papieże w okresie wczesnego renesansu
1. Papieże Mikołaj V (1447-1455) i Kalikst III (1455-1458)
2. Papieże Pius II (1458-1464) i Paweł II (1464-1471)
§ 150. Papiestwo w okresie szczytowej fazy renesansu
1. Papieże Sykstus IV (1471-1484) i Innocenty VIII (1484-1492)
2. Papież Aleksander VI (1492-1503)
3. Papieże Pius III (1503), Juliusz II (1503-1513) i Leon X (1513-1521)

Rozdział II. PROBLEMY I ŻYCIE WEWNĘTRZNE KOŚCIOŁA
§ 151. Kościół wobec Żydów. Inkwizycja hiszpańska
1. Kościół a Żydzi
2. Geneza inkwizycji w Hiszpanii
3. Ustawienie i działalność inkwizycji w Hiszpanii
§ 152. Początki reformy Kościoła
1. XVIII Sobór Powszechny - V Laterański
2. Reforma Kościoła w Hiszpanii
3. Początki reformy kościelnej we Włoszech
§ 153. Tendencje reformistyczne w pozostałych państwach Europy
1. Francja
2. Wyspy Brytyjskie i kraje skandynawskie
3. Niemcy i Czechy
4. Kraje Korony św. Stefana
§ 154. Sytuacja religijno-kościelna przed reformacją

Rozdział III. KOŚCIÓŁ W POLSCE W OKRESIE RENESANSOWEGO PAPIESTWA
§ 155. Polityka Jagiellonów wobec Kościoła
1. Polityka kościelna króla Kazimierza Jagiellończyka
2. Spory o obsadę wyższych urzędów kościelnych
3. Królowie Jan Olbracht i Aleksander wobec spraw Kościoła
§ 156. Tendencje reformistyczne w Kościele polskim
1. Recepcja i początkowy rozwój humanizmu
2. Próby reformy życia religijnego i kościelnego
3. Udział Polski w XVIII Soborze Powszechnym

Bibliografia
Indeks osobowy