Sejmiki lubelskie w okresie stanisławowskim (1764-1794)Lubelska Nagroda Naukowa za 2011 rok

Waldemar Bednaruk
ISBN: 978-83-7702-167-5
Stron: 428
Format: B5
Rok wydania: 2011

Celem autora jest przedstawienie w prezentowanej pracy ustroju i zasad funkcjonowania sejmików lubelskich oraz poglądów szlachty uczestniczącej w tych zgromadzeniach na kluczowe kwestie związane z działalnością ówczesnego państwa. Do decyzji o wyborze sejmików lubelskich skłoniła mnie obserwowana w analizowanym okresie aktywność posłów lubelskich na forum sejmowym. Szlachta lubelska wybierała w tych latach jako swoich reprezentantów osoby barwne, o zdecydowanych poglądach, które w swoich działaniach potrafiły zachować znaczną niezależność zarówno w stosunku do swoich wyborców, jak i w relacjach z najpotężniejszymi osobami w państwie. Ich fundamentalny wkład w dzieło reformowania państwa był szczególnie widoczny w dobie Sejmu Wielkiego, ale również w czasie pozostałych kadencji parlamentu nie pozostawali biernymi uczestnikami życia politycznego. To z tego województwa zostali wybrani w 1788 roku książę Adam Czartoryski, jeden a filarów stronnictwa patriotycznego, i Stanisław Potocki, który zasłynął ze swych płomiennych przemówień, zagrzewających do odważnego reformowania państwa. (ze Wstępu)


SPIS TREŚCI

Wstęp

Rozdział I. Województwo lubelskie w epoce stanisławowskiej
1. Terytorium
2. Liczba ludności
3. Administracja cywilna i kościelna
4. Sieć miejska i struktura majątkowa

Rozdział II. Organizacja i funkcjonowanie sejmików
1. Miejsce obrad sejmikowych
2. Czas odbywania posiedzeń sejmikowych
3. Uczestnicy obrad sejmikowych
4. Przygotowania do sejmików
5. Obrady sejmikowe
6. Sejmiki krwawe i rozdwojone

Rozdział III. Funkcjonariusze sejmikowi i reprezentanci województwa
1. Uwagi ogólne
2. Marszałek sejmikowy
3. Asesorzy sejmikowi
4. Posłowie
5. Deputaci trybunalscy
6. Pisarze trybunalscy
7. Delegacje do króla i prymasa

Rozdział IV. Sejmiki wobec problemów ustroju politycznego państwa
1. Zasada jednomyślności
2. Sukcesja tronu
3. Kodyfikacja prawa
4. Działalność sejmu
5. Funkcjonowanie Rady Nieustającej
6. Funkcjonowanie i reformy Trybunału Koronnego

Rozdział V. Problematyka bezpieczeństwa zewnętrznego w poglądach szlachty lubelskiej
1. Armia
2. Dyplomacja
3. Stosunki z Rosją
4. Stosunki z Prusami
5. Stosunki z pozostałymi państwami

Rozdział VI. Problematyka społeczno-gospodarcza
1. Szlachta
2. Miasta i mieszczanie
3. Chłopi
4. Żydzi
5. Ludzie luźni

Rozdział VII. Zagadnienia nauczania i wychowania młodego pokolenia
1. Edukacja
2. Wychowanie i obyczaje

Rozdział VIII. Sejmiki a kwestie wyznaniowe
1. Kościół katolicki w życiu szlachty
2. Równouprawnienie dysydentów

Rozdział IX. Kwestie skarbowe w poglądach szlachty lubelskiej
1. Budżet i podatki krajowe
2. Moneta
3. Finanse województwa
4. Poborcy podatkowi

Zakończenie

Wykaz skrótów
Bibliografia
Aneksy
Wykaz wszystkich zgromadzeń szlachty lubelskiej w latach 1764-1794
Mapa 1. Województwo lubelskie przed I rozbiorem Polski
Mapa 2. Województwo lubelskie po 1777 r.
Mapa 3. Województwo lubelskie po 1793 r.