Między unifikacją a dezintegracją. Kondycja wiedzy we współczesnym społeczeństwie

Seria: Studia nad wiedzą T. 1

red. Arkadiusz Jabłoński, Mariusz Zemło
ISBN: 978-83-7363-730-6
Stron: 318
Format: B5
Rok wydania: 2008

Przedstawiana Czytelnikom książka ma charakter interdyscyplinarny, zawiera treści socjologiczne, psychologiczne, filozoficzne i metodologiczne. Łączy je namysł nad wiedzą, która w erze społeczeństwa informacyjnego jest integralną częścią kształtowania tożsamości społecznej. Dlatego podejmowane studia pozwalają poszerzyć rozumienie mechanizmów powstawania, przekazu, odbioru czy oddziaływania różnych rodzajów wiedzy, a zarazem - odkrywać podstawowy wymiar kondycji nowoczesnego społeczeństwa. Celem książki jest możliwie szeroka refleksja nad różnymi aspektami wiedzy, które mogą stać się spoiwem "tkanki społecznej" bądź też elementem przyczyniającym się do jej rozbicia.
Poszczególni autorzy starają się w sposób odważniejszy merytorycznie wejść w tę tematykę, czego efektem jest nie tylko lepsze rozeznanie teoretyczne, ale także ujawnianie procesów ważnych dla praktyki życia społecznego. Podjęli próby odpowiedzi na szereg pytań problemowych: jakimi parametrami charakteryzuje się wiedza we współczesnym dyskursie społecznym i naukowym? Jaka jest kondycja różnych form wiedzy dyscyplinarnej? Jakie są konieczne warunki, którym musi sprostać wiedza w nowoczesnym społeczeństwie? Jakie są możliwe relacje między stanem wiedzy a stanem społeczeństwa? Jakie są kierunki ewolucji wiedzy (różnych jej form)? Jakie jest miejsce nauki w kształtowaniu tożsamości społeczeństw? Jakie znaczenie mają media w kształtowaniu wiedzy ludzkiej? Jak funkcjonuje wiedza w procesie edukacji? (z Przedmowy)


SPIS TREŚCI

Przedmowa (ARKADIUSZ JABŁOŃSKI, MARIUSZ ZEMŁO)  

ROBERT POCZOBUT
Fenomen wielowymiarowości umysłu a emergencja. Z ontologii i metodologii badań inter- i transdyscyplinarnych     
1. Wielowymiarowość zjawisk - interdyscyplinarność badań.
2. Kognitywistyka jako multi(inter)dyscyplinarny program badawczy.
3. Emergencja jako katergoria transdycyplinarna.

JAN L. CIEŚLIŃSKI
Zrozumienie kluczem do wiedzy  
1. Wiedza.
2. Zrozumienie.
3. Monolog i dialog.
4. Czy wiedza matematyczna jest czysto formalna?
5. Korzystanie z gotowych wzorców.
6. Myślenie algorytmiczne i obliczalność.
7. Renesans wiedzy empirycznej.
8. Czy wzory pomagają w zrozumieniu?
9. Edukacja.
10. Erudycja.
11. Stosunek uczonego do wiedzy.
12. Czy rozwojem nauki można sterować?

CEZARY HUNKIEWICZ
Wiedza teoretyczna versus wiedza praktyczna. O sporze pozornym w kontekście nauk społecznych

ARKADIUSZ JABŁOŃSKI
Socjologiczna analiza wiedzy a kształtowanie rzeczywistości społecznej
1. Społeczne uwarunkowania wiedzy.
2. Socjologiczna analiza wytworów wiedzy.
3. Wiedza autorytatywna i rozproszona.
4. Oddzielenie wiedzy prawdziwej od fałszywej.

MARIUSZ ZEMŁO
Zintegrowany model wiedzy edukacyjnej
1. Obraz wiedzy edukacyjnej w konwencji funkcjonalnej.
2. Obraz wiedzy szkolnej w konwencji konfliktowej i krytycznej.
3. Cechy wiedzy w modelu zintegrowanym.
4. Mechanizmy utwierdzające zintegrowany model wiedzy.

IRENA SZLACHCICOWA
Teoretyczny chaos czy poszukiwanie metody - kilka uwag o socjologii ponowoczesnej

KRZYSZTOF SZTALT
Ludzkie przekonania o naturze świata. Preliminaria

HENRYK RASZKIEWICZ
Semiotyczna próżnia - myślenie po totalitaryzmie
1. Czas po komunizmie.
2. Teza o semiotycznej próżni.
3. Paraliż myślenia.
4. Inteligencja sprytu i wykrętu.
5. Dziedziczenie społeczne wykształcenia i zawodu po klikach partyjnych.
6. Niepewność i płytkość wpisania w porządek symboliczny.
7. Instrumentalizowanie historii.
8. Prymitywizacja kultury życia codziennego.
9. Społeczne dziedziczenie odpowiedzialności i winy.
10. Lud postkomunistyczny.

MIROSŁAW FILIPOWICZ
Dwa spojrzenia na dzieje Rosji, czyli o tym, jak na gruncie amerykańskim zderzyły się rosyjska i polska tradycja historiograficzna

JAN SZYMCZYK
Między wolnością a tendencjami uniformizacyjnymi. Z problematyki funkcjonowania mass mediów w demokracji
1. Wolność słowa - wolność prasy.
2. Funkcje i sens informacji massmedial-nych.
3. Przykładowe "wypaczenia" w strukturze i systemie informacji.

PIOTR FRANCUZ
Rozumienie niespójnych informacji zawartych w często oglądanych przekazach telewizyjnych
1. Hipotezy.
2. Metoda.
3. Procedura.
4. Wyniki badań.
5. Dyskusja wyników.

EWA NARKIEWICZ-NIEDBALEC
Czym jest to, co nazywamy hipotezę w świetle "hipotez" redagowanych w pracach magisterskich?
1. Słownikowa definicja hipotezy.
2. Hipoteza jako zdanie o relacjach między zjawiskami.
3. Podręcznik metodologii autorstwa Babbieego.
4. Studenckie "hipotezy" - poprawne czy nie?