Szata roślinna w krajobrazach malarstwa niderlandzkiego XV wieku. Identyfikacja botaniczna roślin na wybranych obrazach
Do książki dołączona jest płyta CD zawierająca Katalog rozpoznanych roślin.
Piotr Kulesza
ISBN: 978-83-7702-271-9
Stron: 604
Format: A4 (oprawa twarda)
Rok wydania: 2011
Książka jest wynikiem kilkuletnich interdyscyplinarnych badań z pogranicza nauk humanistycznych i przyrodniczych. Stanowi próbę rozwikłania przez przyrodnika tajemnicy przyrody ukazanej w scenach malarstwa niderlandzkiego XVwieku. Przedstawia dokładną analizę szaty roślinnej, a w szczególności identyfikację botaniczną namalowanych roślin na wybranych obrazach Roberta Campina, Jana van Eycka, Rogiera van derWeydena, Petrusa Christusa, Diericka Boutsa, Hugo van der Goesa i Hansa Memlinga. Autor porusza temat dokładności odwzorowania poszczególnych gatunków w aspekcie przyrodniczym oraz analizuje namalowane rośliny w odniesieniu do przedstawionego krajobrazu i założeń ogrodowych. Książka jest nowym spojrzeniem na przyrodę wyobrażonąwsztuce, a zwłaszcza rośliny, które były nierozłącznym elementem kompozycji malarskich.
SPIS TREŚCI
Wstęp
Analiza botaniczna wybranych obrazów
Robert Campin (1375/1379-1444) - Mistrz z Flémalle
Madonna na ławie, 1420, Berlin, Die Staatlichen Museen zu Berlin - Gemäldegalerie (sind eine Einrichtung der Stiftung Preußischer Kulturbesitz)
Ołtarz Mérode, 1425-1430, po 1450 r., New York, Th e Metropolitan Museum of Art
Tablica środkowa: Zwiastowanie
Tablica lewa: Para fundatorów
Madonna z Dzieciątkiem, 1430, Frankfurt am Main, Städel Museum
Św. Weronika, 1430, Frankfurt am Main, Städel Museum
Zaślubiny Najświętszej Marii Panny, 1440, Madrid, Museo del Prado
Madonna ze świętymi w ogrodzie zamknionym, 1440-1450, Washington, National Gallery of Art, Samuel H. Kress Collection
Jan van Eyck (1395-1441)
Ołtarz Gandawski, 1432, Ghent, Saint Bavo Cathedral
Tablica środkowa: Adoracja Baranka Mistycznego
Tablice prawe: Święci eremici i Pielgrzymi ze św. Krzysztofem
Rewers: Zwiastowanie
Zwiastowanie, 1434-1436, Washington, National Gallery of Art, Andrew W. Mellon Collection
Madonna z kanclerzem Rolinem (Maryja z Autun), 1435, Paris, Musée du Louvre
Madonna przy fontannie, 1439, Antwerp, Royal Museum of Fine Arts Antwerp
Rogier (Roger) van der Weyden (1399/1400-1464)
Zdjęcie z krzyża, 1430-1435, Madrid, Museo del Prado
Św. Łukasz malujący Maryję, 1435 (1432-1442), Boston, Museum of Fine Arts
Tryptyk Miraflores, 1435, Berlin, Die Staatlichen Museen zu Berlin - Gemäldegalerie (sind eine Einrichtung der Stiftung Preußischer Kulturbesitz)
Dyptyk ołtarz dla Henricha von Werl, 1438, Madrid, Museo del Prado
Tablica prawa: Św. Barbara
Sąd Ostateczny, 1443-1451, Beaune, Hötel-Dieu
Tablica środkowa
Tablica boczna lewa
Nawiedzenie Elżbiety przez Maryję, 1440-1445, Leipzig, Museum der bildenden Künste
Tryptyk Bladelina, 1445-1450, Berlin, Die Staatlichen Museen zu Berlin - Gemäldegalerie (sind eine Einrichtung der Stiftung Preußischer Kulturbesitz)
Tablica środkowa: Adoracja Dzieciątka z Bladelinem
Tablica prawa: Wizja trzech mędrców
Madonna z Dzieciątkiem i świętymi, 1450, Frankfurt am Main, Städel Museum
Ołtarz Kolumbana, 1450-1455, München, Alte Pinakothek Tablica środkowa: Pokłon mędrców z fundatorem
Tablica lewa: Zwiastowanie
Tryptyk św. Jana Chrzciciela, 1454, Berlin, Die Staatlichen Museen zu Berlin - Gemäldegalerie (sind eine Einrichtung der Stiftung Preußischer Kulturbesitz)
Tablica środkowa: Chrzest Chrystusa
Tablica lewa: Ukazanie nowo narodzonego Jana Chrzciciela Zachariaszowi
Tablica prawa: Ścięcie głowy Jana Chrzciciela
Złożenie Chrystusa do grobu, 1460, Firenze, Galleria degli Uffizi
Petrus Christus (1410-1475/1476)
Zwiastowanie, 1452, Brugge, Musea Brugge
Zwiastowanie, 1452, Berlin, Die Staatlichen Museen zu Berlin - Gemäldegalerie (sind eine Einrichtung der Stiftung Preußischer Kulturbesitz)
Dierick (Dirk) Bouts (1415-1475)
Opłakiwanie Chrystusa, 1460, Paris, Musée du Louvre
Ecce Agnus Die, 1462-1464, München, Alte Pinakothek
Ołtarz Ostatniej Wieczerzy, 1464-1467, Leuven, Museums of Leuven
Tablica lewa górna: Spotkanie Abrahama z Melchizedekiem
Tablica prawa dolna: Sen Eliasza na pustyni
Tryptyk Sądu Ostatecznego, 1470, Lille, Musée des Beaux-Arts
Tablica lewa: Wejście do raju
Sprawiedliwość Ottona III, 1473-1475, Bruxelles, Musées royaux des Beaux-Arts de Belgique
Tablica lewa: Egzekucja niewinnego
Hugo van der Goes (1440-1482)
Ołtarz Monforte, 1470-1472, Berlin, Die Staatlichen Museen zu Berlin - Gemäldegalerie (sind eine Einrichtung der Stiftung Preußischer Kulturbesitz)
Tablica środkowa: Pokłon mędrców
Dyptyk wiedeński. Upadek i opłakiwanie, 1470-1473, Wien, Kunsthistorisches Museum
Tablica lewa: Upadek. Grzech pierworodny
Tryptyk Portinarich, 1475-1477, Firenze, Galleria degli Uffizi
Tablica środkowa: Adoracja Dzieciątka i pokłon pasterzy
Pokłon pasterzy z prorokami Izajaszem i Habakukiem, 1480, Berlin, Die Staatlichen Museen zu Berlin - Gemäldegalerie (sind eine Einrichtung der Stiftung Preußischer Kulturbesitz)
Hans Memling (1430/1440-1494)
Sąd Ostateczny, 1473, Gdańsk, Muzeum Narodowe w Gdańsku
Tablica środkowa
Tablica lewa
Męczeństwo św. Sebastiana, 1475 (1470), Bruxelles, Musées royaux des Beaux-Arts de Belgique
Madonna z Dzieciątkiem na tronie ze św. Katarzyną i św. Barbarą, 1479, New York, The Metropolitan Museum of Art
Tryptyk Odpoczynek podczas ucieczki do Egiptu, 1480, Paris, Musée du Louvre
Tablic środkowa
Tablica lewa awers: Św. Jan Chrzciciel
Tablica prawa awers: Św. Maria Magdalena
Tablica lewa rewers: Św. Szczepan, Cincinnati, Art. Museum
Tablica prawa rewers: Św. Krzysztof
Tryptyk Morela, 1484, Brugge, Musea Brugge
Tablica środkowa
Tablica lewa
Tablica prawa
Zakończenie
Zestawienia tabelaryczne
Tabela 1. Zestawienie rozpoznanych roślin
Tabela 2. Zestawienie rozpoznanych roślin w obrębie grupy wybranych malarzy
Tabela 3. Przynależność syntaksonomiczna rozpoznanych roślin
Bibliografia
Summary
Spis ilustracji
Indeks roślin