Schematyzmy zakonów męskich z ziem dawnej Rzeczywpospolitej z lat 1718-1918. Studium źródłowe
Edyta Chomentowska
ISBN: 978-83-8061-306-5
Stron: 404
Format: B5 (oprawa twarda)
Rok wydania: 2016
Publikacja jest pierwszą, wszechstronną próbą zaprezentowania schematyzmów (katalogów) zakonnych wydanych w latach 1718-1918 przez wspólnoty, które swoją działalność na ziemiach Rzeczypospolitej rozpoczęły przed 1772 r. Przyjmując za kryterium wydawcę, którym mogły być zakony męskie, jak i - choć w mniejszej skali - żeńskie, autorka skupiła się na schematyzmach publikowanych przez te pierwsze. Zasadniczy zrąb niniejszego opracowania stanowi przedstawienie treści tego rodzaju druków. Do najważniejszych aspektów w nich ujmowanych należały m.in.: dane personalne zakonników, struktura organizacyjnej ujętej w katalogach, informacje dotyczące lokalizacji domu zakonnego. Omówiono w ten sposób zarówno wiadomości występujące w katalogach każdorazowo, wręcz jak sama nazwa wskazuje - schematycznie, ale również zauważono te, które właściwe były dla niektórych zakonów, a nawet tylko dla niektórych roczników. Nie pominięto w tej części studium wykazów osobowych zakonnic, jeśli tylko gałąź żeńska zakonu była w nich odnotowywana. Oprócz opisania powyższych zagadnień, dokonano krytyki zewnętrznej schematyzmów, jako źródła historycznego oraz podjęto próbę charakterystyki tego rodzaju produkcji wydawniczej (według zakonów i zaborów). Podjęte rozważania uzupełniono licznymi tabelami i wykresami. Dzięki temu, jak się zdaje, udało się przeprowadzić analizę czynników wpływających na pojawianie się katalogów we wspólnotach zakonnych oraz wskazać możliwości wykorzystania schematyzmów w badaniach z zakresu historii, prozopografii, statystyki czy geografii historycznej.
SPIS TREŚCI
WSTĘP
ROZDZIAŁ I
RUBRYCELE I SCHEMATYZMY - GENEZA
1. Geneza i rozwój rubrycel w Polsce
1.1. Geneza i rozwój rubrycel diecezjalnych
1.2. Geneza i rozwój rubrycel zakonnych
2. Geneza i rozwój schematyzmów w Polsce
2.1. Geneza i rozwój schematyzmów diecezjalnych
2.2. Geneza i rozwój schematyzmów zakonnych
2.3. Nekrologi
ROZDZIAŁ II
SCHEMATYZMY ZAKONNE - WSTĘPNA ANALIZA ŹRÓDŁA
1. Nazewnictwo i język druków
2. Podstawy źródłowe do sporządzania schematyzmów
3. Czas powstania i częstotliwość wydawania druków
4. Autorzy, wydawcy i nakładcy, drukarnie i drukarze schematyzmów - wybrane zagadnienia
5. Forma publikacji schematyzmów zakonnych
6. Odbiorcy oraz miejsca przechowywania druków
7. Morfologia i estetyka druków
7.1. Ogólna charakterystyka morfologiczna druków
7.2. Kompozycja tytułów, oprawy oraz materiał zdobniczo-ilustracyjny
7.3. Notatki i zapiski
8. Stan zachowania
ROZDZIAŁ III
POLITYCZNO-SPOŁECZNE UWARUNKOWANIA DRUKU ORAZ LICZEBNOŚĆ PUBLIKACJI
1. Charakterystyka schematyzmów i nekrologów według zakonów
1.1. Liczebność schematyzmów i nekrologów według zakonów
1.2. Charakterystyka produkcji wydawniczej według zakonów
2. Polityczno-społeczne uwarunkowania produkcji wydawniczej schematyzmów i nekrologów oraz ich liczebność według przynależności państwowej
2.1. Rzeczpospolita do 1795 r.
2.2. Królestwo Polskie (wcześniej Księstwo Warszawskie)
2.3. Zabór rosyjski (tzw. Ziemie Zabrane)
2.4. Zabór austriacki
2.5. Zabór pruski
Rozdział IV
ZASÓB WIADOMOŚCI I BUDOWA TREŚCI SCHEMATYZMÓW
A. INFORMACJE PERSONALNE
1. Informacje dotyczące zakonników - dane osobowe
2. Struktura personalno-organizacyjna zakonów w świetle schematyzmów
2.1. Władze generalne
2.2. Władze prowincji
2.3. Przełożeni i skład osobowy domów zakonnych
2.4. Informacje ogólnokościelne: papież i dostojnicy Kościoła powszechnego
2.5. Pozostałe wykazy dotyczące zakonników
3. Żeńskie gałęzie zakonów i ich miejsce w schematyzmach
4. Benefaktorzy i konfratrzy
5. Wykazy zmarłych
B. PRZESTRZEŃ ZAKONNA I HISTORIOGRAFIA
1. Terytorialny wymiar organizacji zakonów i geografia prowincji
2. Historiografia i jej ujęcie w schematyzmach
3. Kasaty i ich obraz w schematyzmach
4. Formy prezentacji
ROZDZIAŁ V
WARTOŚĆ INFORMACYJNA ŹRÓDŁA I MOŻLIWOŚCI BADAWCZE
ZAKOŃCZENIE
WYKAZ SKRÓTÓW
BIBLIOGRAFIA
WYKAZ TABEL
WYKAZ WYKRESÓW
SUMMARY