#Justus Lipsjusz i dawne przekłady jego dzieł na język polski

Justyna Dąbkowska-Kujko
ISBN: 978-83-7702-114-9
Stron: 540
Format: B5
Rok wydania: 2010

Książka Justyny Dąbkowskiej-Kujko jest kompetentnie napisaną monografią dawnych przekładów dziel flamandzkiego pisarza na język polski, monografią pisana ze słusznym przekonaniem o ich wartości intelektualnej i literackiej oraz o roli, jaka odegrały w dziejach polskiej myśli politycznej i kultury filozoficznej dawnej Polski. Ale jest też czymś więcej. Daje bowiem po raz pierwszy w polskich badaniach literaturoznawczych tak obszerną i wszechstronnie zaprezentowaną sylwetkę Justusa Lipsjusza, pisarza i myśliciela, który odcisnął wyraźne piętno w kulturze europejskiej u schyłku XVI wieku, rozprawa o przekładach dzieł Lipsjusza otwiera również nowe pola dyskusji, przede wszystkim o roli pism tego autora - powszechnie czytanych również w oryginale - w polskim siedemnastowiecznym piśmiennictwie politycznym, w ówczesnej moralistyce i życiu umysłowym, w twórczości takich pisarzy, jak Szymon Starowolski, Łukasz Opaliński, Andrzej Maksymilian Fredro czy Stanisław Herakliusz Lubomirski. Prowokuje też do nowego spojrzenia na ciągle niedocenioną staropolską prozę, której obraz dzięki książce Justyny Dąbkowskiej-Kujko staje się o wiele bogatszy i bardziej interesujący. (Z recenzji wydawniczej prof. dr hab. Adama Karpińskiego)


SPIS TREŚCI

Wprowadzenie

CZĘŚĆ I
Lipsjusz - Proteusz

Rozdział 1. Theatrum vitae
Rozdział 2. "Byłem pierwszym czy nawet jedynym uczonym w moim czasie, który wiódł muzy ku mądrości". Filozofia tworzenia

CZĘŚĆ II
Dialog De constantia libri duo, qui alloquium praecipue continent in publicis malis - filozoficzny i estetyczny manifest humanisty w świetle przemian dziejowych

Rozdział 1. Doktryna stałości i jej źródła
Rozdział 2. Janusz Piotrowicz - vir unius libri. Strategie tłumaczenia
Rozdział 3. Staropolski przekład a oświeceniowa propozycja lektury

CZĘŚĆ III
Erudycja i polityka (Politicorum, sive Civilis doctrinae libri sex, qui ad principatum maxime spectant)

Rozdział 1. "Teologia" polityczna Lipsjusza
Rozdział 2. Centon, loci communes - zagadnienia struktury
Rozdział 3. Politicorum... i inkwizycja
Rozdział 4. Staropolskie Polityka pańskie - warsztat tłumacza

CZĘŚĆ IV
Lukian - Lipsjusz - Szczerbie i Oszczerstwo: De Calumnia oratio

Rozdział 1. "Pierwszy wkraczam, by to odkryć i piórem rozgłosić" - Lipsjuszowa alegoria potwarzy
Rozdział 2. Calumniae imago w interpretacji Pawła Szczerbica

CZĘŚĆ V
Politica in fabula (Monita et exempla politica libri duo, qui virtutes et vitia principum spectant)

Rozdział 1. Lowańskie Napomnienia w świetle lejdejskich Polityków
Rozdział 2. Polityczno - moralna myśl Lipsjusza u kresu Rzeczypospolitej Obojga Narodów - dwie koncepcje przekładu

Zakończenie

Wykaz ważniejszych skrótów
Bibliografia
Indeks nazwisk
Spis ilustracji